Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

пістано́ўка, ‑і, ДМ ‑ноўцы; Р мн. ‑новак; ж.

Разм. Пістоннае ружжо. [Якаў] зняў з плячэй пістаноўку ды ў сенцах на цвіку павесіў. Лобан.

пісто́ль 1, ‑я, м.

Залатая старадаўняя манета ў Іспаніі.

[Фр. pistole.]

пісто́ль 2, ‑я, м. і пісто́ля, ‑і, ж.

Уст. Пісталет.

[Фр. pistole.]

пісто́ль 2, ‑я, м. і пісто́ля, ‑і, ж.

Уст. Пісталет.

[Фр. pistole.]

пісто́н, ‑а, м.

1. Невялікі металічны каўпачок у ружэйных патронах або снарадах з выбуховым рэчывам, якое ўзрываецца ад удару. Развязаўшы дрот і дастаўшы капшук з порахам і пістонамі, дзед з Міколкам рушылі ў паход. Лынькоў. // Склееныя па краях два невялікія кружочкі паперы з порахам унутры для цацачных ружжаў і пісталетаў. Агульнымі сродкамі мы здабывалі порах, папяровыя пістоны. Бядуля.

2. Круглая металічная аправа, механічна прымацаваная да дзірачак у скуры, картоне і пад., якія зроблены для зацягвання шнуркоў. На левай назе парваны шнурок: ён звязаны, і яго вузел тырчыць паміж пістонаў вялікаю бародаўкаю. Баранавых.

3. Спец. Клапан у музычным медным духавым інструменце.

[Фр. piston.]

пісто́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пістона. // Які страляе пры дапамозе пістона. Пістоннае ружжо.

пісуа́р, ‑а, м.

Спецыяльная ракавіна са сцёкам для мачы ў мужчынскай прыбіральні.

[Фр. pissoir.]

пісу́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.

Разм. Маленькае пісьмо, запіска. — Уся гэта мая бяда, як ты кажаш, змешчана вось у гэтай невялічкай пісульцы, — Лабановіч паказаў паперку ад дырэкцыі народных школ. Колас. Не раз Міхалка слаў пісулькі да свайго сябрука Андрэя. Ядвігін Ш.

пісцо́вы, ‑ая, ‑ае.

Гіст. У якім былі перапісаны розныя аб’екты для абкладання падаткамі [пра помнікі дзелавой пісьменнасці 15–17 стст.]. Пісцовыя кнігі.

пі́счы, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны, прыгодны для пісання. Пісчая папера.

пісьмаво́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Гіст. Служачы ў канцылярыі, справавод.