Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

уто́чка 1, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Спец.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. уточваць ​1 — утачыць ​1.

2. Сточаная частка чаго‑н.

уто́чка 2, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Тое, што ўшыта ў што‑н.

уто́чнік, ‑а, м.

Спец. Рабочы, які падрыхтоўвае ўток для ткання.

уто́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да ўтку. Уточная пража.

уто́чына, ‑ы, ж.

Спец. Нітка ўтку, уведзеная ў тканіну.

утраве́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які парос травой. Не дайшоўшы да бетоннага слупка, .. [дзяўчына] прысела на ўтравелы адхон шашы і апусціла на калені галаву. Вышынскі.

утраве́ць, ‑ее; зак.

Разм. Пакрыцца, зарасці травой. Зямля ўтравела — Не бярэ лямеш, Па ёй вясну і восень Ліўні месяцца. Барадулін.

утрае́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. утроіць і стан паводле знач. дзеясл. утроіцца.

утраі́х, прысл.

Колькасцю ў тры асобы (рознага полу) або істоты (ніякага роду). Чырвонаармеец, а за ім і Зося з Міхалам рушылі на вакзал. Усе ўтраіх увайшлі ў вялікі пакой для пасажыраў. Чорны.

утрайне́, прысл.

У тры разы больш, у трайным памеры. Заплаціць утрайне.

утрамбава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад утрамбаваць.

2. у знач. прым. Шчыльны, гладкі, убіты. Шафёр гнаў машыну па беразе, проста па ўтрамбаваным пяску, па прыбойных лужынах — аж разляталася вада. Караткевіч.