Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

цяперака, прысл. (абл.).

Цяпер, зараз, у сучасны момант.

  • Ц. лета, можна і ў зямлянцы пажыць.

цяперашні, (разм.).

Які існуе цяпер, мае адносіны да сучаснасці.

  • Ц. час.

цяплець, ; незак.

  1. Станавіцца цёплым, цяплейшым.

    • Рукі цяплеюць.
  2. безас. Пра наступленне цёплага, цяплейшага надвор’я.

    • У красавіку ўжо пачне цяплець.

|| зак. пацяплець, .

|| наз. пацяпленне, .

цяпліца, , ж.

Цёплае памяшканне з празрыстым дахам і сценкамі, прызначанае для вырошчвання ў любую пару года агародніны, кветак і пад.

|| прым. цяплічны, .

  • Цяплічныя ўмовы (перан.).

цяпліцца, і цепліцца, , незак.

Гарэць слабым полымем, слаба свяціцца.

  • Яшчэ цяпліўся касцёр.
  • У хаце цяпліўся агеньчык.
  • Цепліцца надзея (перан. яшчэ ёсць, не зусім прапала).

цяпліць, і цепліць, , незак.

Абаграваць памяшканне, палячы ў печы або раскладаючы агонь; саграваць.

  • Печ слаба цяпліла хату.

цяпло, , н.

  1. Нагрэты стан чаго-н. (пра тэмпературу паветра, цел).

    • На вуліцы адзін градус цяпла.
    • У доме далі ц.
  2. перан. Сардэчныя, добрыя адносіны.

    • Іх заўсёды яднала ц. дружбы.

цяплушка, , ж. (разм.).

Таварны вагон, прыстасаваны для перавозкі людзей.

|| прым. цяплушачны, .

цяплынь, , ж.

Тое, што і цеплыня (часцей пра надвор’е).

цяпляк, , ж. (спец.).

Часовае ацепленае памяшканне для правядзення будаўнічых работ у зімовы час.