Verbum

Вялікдзень, ✂, м.

Веснавое хрысціянскае свята, прысвечанае ўваскрэсенню Хрыста.

|| прым. велікодны, ✂.

вялікі, ✂.

1. Значны па велічыні, памерах, сіле; проціл. малы.

   • В. горад.
   • В. будынак.
   • Вялікая радасць.
   • Вялікія беды пачынаюцца з малых (прыказка).
   • Вялікая зямля (мацярык).
   • Вялікая літара (якая выступае над радком).

2. Выдатны па свайму значэнню; які валодае ў высокай ступені той якасцю, якая знаходзіцца ў значэнні вызначаемага назоўніка.

   • Вялікая перамога.
   • В. вучоны.

3. Большы, чым патрэбна, прасторны.

   • Гэтыя боты мне вялікія.

4. Дарослы (з пункту гледжання дзіцяці), а таксама (пра дзіця) такі, які выйшаў з дзіцячага ўзросту, падрослы.

   • Сын ужо в., пойдзе ў школу.

5. Значны па колькасці.

   • Вялікая сям’я.
   • Вялікія грошы.

◊

• Ад (з) вялікага розуму (разм. іран.) — па дурасці.

• Вялікае мноства — вельмі многа.

• Вялікія дзяржавы — найбольш магутныя дзяржавы, якія адыгрываюць вядучую ролю ў сусветнай палітыцы і ў міжнародных адносінах.

вяліцца, ✂; незак.

Падсушвацца на сонцы, на адкрытым паветры (пра тое, што нарыхтоўваецца ў запас).

|| зак. правяліцца, ✂.

|| наз. вяленне, ✂.

вяліць, ✂; незак.

Падсушваць на сонцы, на адкрытым паветры для нарыхтоўкі ў запас.

• В. рыбу.

|| зак. правяліць, ✂.

|| наз. вяленне, ✂.

вялы, ✂.

1. Які страціў свежасць, звяў (пра расліны).

   • Вялая трава.

2. перан. Пазбаўлены бадзёрасці, энергіі.

   • В. працаўнік.
   • В. настрой.

|| наз. вяласць, ✂.

вяльможа, ✂, м.

1. Знатны і багаты саноўнік (уст.).

   • Царскія вяльможы.

2. Пра чалавека, які зазнаўся (іран.).

   • Вельмі рана адчуў сябе вяльможам.

вяльможны, ✂.

1. Які з’яўляецца вяльможам, знатны (уст.).

   • В. пан.

2. Уласцівы вяльможы, зняважліва-паблажлівы (іран. неадабр.).

   • В. тон.

вяндліна, ✂, ж.

Вэнджанае прасоленае мяса.

|| прым. вяндлінны, ✂.

вянец, ✂, м.

1. Тое, што і вянок (у 1 знач.).

2. Карона, якую трымаюць над галовамі маладых у час вянчання (уст.).

   • Пайсці пад в. (уступіць у шлюб).

3. перан., чаго. Апошняя вышэйшая ступень, паспяховае завяршэнне чаго-н. як узнагарода за працу, старанні (высок.).

   • В. дасягненняў.

4. Арэол, радужны круг вакол нябеснага свяціла, вакол галавы на іконе.

5. У драўляным зрубе: чатыры бервяны як узаемазвязанае звяно.

|| памянш. венчык, ✂.

|| прым. вянечны, ✂ і вянцовы, ✂.

вянечны, ✂.

1. гл. вянец.

2. Які мае адносіны да сардэчных сасудаў (спец.).

   • Вянечнае шво.
   • Вянечныя артэрыі.