Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

бараві́на, , ж.

  1. Малады сасновы лес.

    • Грыбныя баравіны.
  2. Усё, што расце ў лесе (грыбы, ягады, трава і пад. і абл.).

    • Жанчыны неслі поўныя кашы баравіны.

|| памянш. баравінка, .

|| прым. баравінавы, і баравінны, .

бараві́нка, , ж.

  1. гл. баравіна.

  2. Сорт летняй яблыні, а таксама светла-жоўтыя кісла-салодкія плады гэтага дрэва.

    • У садзе спеюць баравінкі.

барада́, , ж.

  1. Пярэдняя частка ніжняй сківіцы.

    • Ударыўся барадой аб стол.
  2. Валасяное покрыва ніжняй часты твару ў мужчын.

    • Адпусціць бараду.
  3. перан. Пра чалавека, які носіць бараду (разм.).

    • Давайце выберам старшынёй бараду.
  4. У некаторых жывёл: пучок валасоў, пер’я або мясістыя адросткі пад пярэдняй часткай галавы.

    • Казліная б.
  5. Касмыль недапрадзенай кудзелі, воўны.

    • Б. кудзелі.
  6. Невялікі кусцік жыта, каля якога спраўляюць дажынкі.

  7. Дзіравая барада (разм. жарт.) — пра таго, хто есць і абліваецца стравай.

|| памянш. бародка, .

барада́ты, .

Той, хто аброс барадой (у 2 знач.).

  • Б. дзед.

|| наз. барадатасць, .

барада́ч, , м. (разм.).

Чалавек з барадой (у 1 знач.).

  • У дзвярах паказаўся незнаёмы б.

баражы́раваць, ; незак. (спец.).

Ахоўваць аб’екты ад авіяцыі праціўніка, патруляваць у паветры (пра самалёты).

|| наз. баражыраванне, .

баразна́, , ж.

  1. Канаўка на паверхні глебы, зробленая плугам ці іншымі сельскагаспадарчымі прыладамі.

    • Роўныя барозны.
  2. перан. Пачынанне ў якой-н. галіне.

|| памянш. баразёнка, .

|| прым. баразённы, .

баразні́ць, ; незак.

  1. Рабіць барозны чым-н.

    • Плугам б. зямлю.
  2. Пакідаць пасля сябе сляды, падобныя на барозны.

    • Б. прасторы акіянаў.
  3. перан. Утвараць складкі, маршчыны.

    • Маршчыны баразнілі лоб.

|| зак. збаразніць, .

бара́к, , м.

Лёгкае драўлянае збудаванне для часовага жылля.

  • Жыць у бараках.

|| прым. барачны, .

бара́н1, , м.

Двухручны рубанак для габлявання дошак.