Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Рон ’мякіна (дробная), вотрыны — буйныя каласы’ (шум., Сл. ПЗБ), рус. наўг., валаг. рон ’вялікія камякі снегу, якія куніца збівае з галін’, паляўнічае рон, альбо верхавы след ’збітыя звярком у час ходу па дрэвах часцінкі кары, ігліца, лістота, снег’. Да раняць (гл.).

Ро́нгель ’гаршчок (вялікі)’ (ельск., Мат. Гом.). З рондаль (гл.).

Ронд ’парадак, кіраванне’ (Варл.). З польск. rząd ’парадак; урад’. Гл. рондзіць.

Ро́нда ’форма інструментальнай музыкі са шматразовым паўтарэннем галоўнай тэмы ў чаргаванні з пабочнымі’ (ТСБМ). Праз польскую ці рускую мову з італ. rondo ’сярэдневяковая форма танцавальнай песні’, што з лац. rotundus ’круглы’.

Ро́ндаль, рондлік, рандэляк, рондэлёк, рондэлек, рондэль, рондзель, ро́ндзяль ’каструля (звычайна медная) з доўгай ручкай’ (ТСБМ, Сцяшк., Шат., Стан., Жд. 3, Шпіл., ТС; карэліц., Янк. Мат.; брэсц., гом., З нар. сл.; Байк. і Некр.; паст., Сл. ПЗБ), ’патэльня’ (Сл. Брэс.). З польск. rondel ’тс’, што з ням. reindel, rindel ’трохногі гаршчок’ < с.-в.-ням. rain ’гліняная патэльня на трох ножках’, ням. Rein ’мядніца, тыгель’ (Трубачоў, Ремесл. терм., 297).

Ро́ндзіць ’правіць, наводзіць парадкі’ (Нар. Гом.), ’кіраваць, распараджацца’ (Скарбы), ’камандаваць’ (паст., Сл. ПЗБ) — збеларушанае польск. rządzić ’тс’.

Ро́нтмэйсар ’спецыяльная шавецкая прылада для апрацоўкі рантаў па краях абутку’ (Скарбы) — з ням. Rand ’край, шлячок, аблямоўка’ і Meißel ці Messer ’разец, зубіла, нож’, магчыма, праз ідыш.

Ро́нца ’асоба ў панскім маёнтку, якая кіравала гаспадарчымі справамі’ (Скарбы) — збеларушанае польск. rządca ’тс’.