Пад прыназ. і прыстаўка. Агульнаслав.: рус. под, под-, подо‑; укр. під, ст.-рус. подъ, ст.-слав. подъ, чэш. pod, pode, балг., серб.-харв. под і г. д. Прасл. podъ. Існуюць дзве версіі слав. podъ: роднасць з под ’дно, под’ і лат. pes ’нага (ступня)’ (Бругмэн, Gründriss, 2, 2, 733 і наст.; Остэн–Сакэн, AfSiPh, 32, 120 і наст.) або ўтварэнне на слав. глебе ад po аналагічна za: zadъ, na: nadъ (Фасмер, 3, 296; там і інш. літ-ра).
Пад 2 ’апад’ (Янк., Янк. 2, Сл. Брэс.), ’мядовая раса, падзь’ (ТС). Аддзеяслоўны назоўнік ад падаць. Параўн. апад.
Падаба́ць, падаба́цца ’сімпатызаваць каму-н., любіць каго-н.’ (ТСБМ, Касп., Шат., Яруш., Мядзв., Шпіл., Гарэц., Др.-Падб.). З польск. podobać się ’тс’, якое далей да даба (гл.).
Падабе́нства ’наяўнасць агульных або падобных рыс, падобнасць у чым-н.; нешта падобнае на што-н.’ (ТСБМ, Яруш.). З польск. podobieństwo ’тс’.
◎ Падаго́нь ’набедрыкі (частка збруі)’ (Сцяшк. Сл., Шатал.). З польск. podogonie ’падхвоснік, набедрык’ < о£оя ’хвост’.
Пада́гра ’захворванне суставаў і тканак у выніку парушэння абмену рэчываў’ (ТСБМ). Ст.-бел. подакгра (подагра) ’падагра’ (сяр. XVII ст.). З польск. podagra < лац. podagra ад грэч. ποδαγρα (Булыка, Лекс. запазыч., 129), першапачаткова ’пастка для ног’ (Фасмер, 3, 296).
Падазрава́ць ’лічыць вінаватым у якіх-н. дрэнных, недазволеных учынках; думаць, дагадвацца’ (ТСБМ). Новае кніжнае запазычанне з рус. подозревать, якое ад прасл. zьrěti ’глядзець, бачыць’. Бел. м. дзеяслоў zъreti і яго вытворныя неўласцівыя.
◎ Падале́шнік ’род шматгадовых травяністых раслін сямейства кірказонавых’ (ТСБМ), падалешнікі ’род грыбоў’ (Грыг.). Да альха (гл.). У назвах грыбоў, па назіраннях Яшкіна (Бел.-рус. ізал., 99), беларуска-руская ізалекса (паўн.-усх. Беларусь — наўгародскія, пскоўскія і цвярскія землі).
◎ Па́данка ’змяя (мядзянка?)’ (Нар. лекс., маларыц.), падалец ’вуж’ (Сцяшк. Сл.), падалец, падаляц ’вераценніца’ (Сл. ПЗБ). Укр. падалець ’вераценніца, Angius fragilis’, пидальник, падалак ’тс’, падалица ’від вужа, гадзюка’, польск. padalec ’жаўтапузік, Ophisautus apodus’. Да падаць ^Крукнер, 390). У гродзенскіх гаворках, магчыма, з польск./
Падаплёка ’падбіўка ў (мужчынскай) сарочцы’ (Бяльк., Касп., Мат. Гом., Малчанава, Мат. культ.). Рус. літар. подоплёка ’унутраны сэнс’, дыял. ’падбіўка ў сялянскай кашулі’, укр. підіпле́чка ’падаплёка’. Ад пад і плячо (Фасмер, 3, 299). Гродз. падапле́чка ’накладка з ваты на плечы’ (Сцяшк.), відаць, пад семантычным уплывам пле́чыкі ’тс’.
◎ Падаро́жнік ’трыпутнік, Plantago- major L.’ (ТСБМ, Кіс., Сл. ПЗБ, Мат. Гом.), ’трыпутнік ланцэталісты, Plantago lanceo- lata L.’ (Бейл.), ’панікніца рачная, Geum urbanum glabra L.’ (Кіс.), ’гладун гладкі, Herniaria glabra L.’ (Бейл.). Да nada‑ рожнысдарога (гл.) з суф. ‑ік. Назва розных раслін, якія растуць непадалёку дарог. Усходнеславянскае: рус. подорожник, укр. подорожник. У інш. слав. м. з іншай суфіксацыяй: чэш. podražec, славін. podražec, podrazek, ст.-польск. podrażec (з чэш.). Гл. Махэк, Jména rostlin, 53.