Пераступі́цца ’пераабуцца’ (ваўк., Сцяшк. Сл.). Да ступі́ць, ступа́ць (гл.), параўн. уступі́цца ’ўсунуць ногі ў часовы абутак; абуцца’ (гл.).
Перасту́пны (год) ’высакосны’ (Станк., Варл.), параўн. у Бярынды: преступный (рок) ’тс’. Такое ж азначэнне паняцця ’высакосны’ вядома ў польск. przestępny (rok), чэш. přestupný (rok), серб.-харв. пре́ступна (година), пре́ступ; укр. пересту́пный ’тс’ лічыцца адаптаваным словам з польск. przestępny ’тс’ (Німчук, Давньорус., 79), у аснове — ідэя пераходу дня пэўнага святога з аднаго дня тыдня на іншы ў высакосны год, параўн. англ. leap‑year ’тс’ (пры leap ’скакаць’). Тая ж ідэя і ў пераступны (год), бо як сведчыць Варлыга, “святкі піраступаюць чаргу праз адзін дзень, прыкл.: з нядзелі на аўторак” (Варл., 97). Да ступаць (гл.).
◎ Перасу́дак (пірясу́дык) ’паўторны суд’ (Юрч. СНС). Ст.-бел. пересудь ’судовая пошліна; плата суддзі і падсудку за разгляд справы’, у значэнні ’паўторны судовы разбор’ вядома з 1229 г. Да пера- і суд (гл.). Параўн. польск. przesądzić ’асудзіць паўторна’.
◎ Перасце́нак ’перагародка’ (брасл., Сл. ПЗБ). Відаць, з рус. (старааб рад екае?) простенок ’тс’, бо бел. прасценак — ’частка сцяны паміж вокнамі’.
Перасцёбаць ’перашыць’ (свісл., Сцяшк. Сл.). З рус. перестега́ть ’тс’, відаць, на аснове атаясамлення семантыкі рус. стегать і сцёбаць ’лупцаваць, біць’.
◎ Перасцёл(ы) (пэрэсііёлы) ’праслойкі мяса ў сале’ (лун., Шатал.), сюды ж перэсцёл ’тс’ (ТС), пэрэстіластэ. пэрэсцілістэ, пырысціловатэ (сало) (зах.-палес., ЛА, 4), пэрэс ціл куса ню (івац., ЖНС). Да пера- і ‑сцінаць (гл.).
Перасці́гнуць, пярасьціга́ць ’пераняць, перапыніць’ (лід., Сцяшк. Сл.; стаўб., Нар. сл.). З польск. prześcigać, prześcignąć пераймаць, выпярэджваць’.
Перасцярога ’тое, што засцерагае ад небяспекі’ (ТСБМ, Гарэц., Шат.), перэсцеро́га ’тс’, пірасцярога ’тс’ (ТС), ’папярэджанне’ (Варл.), перасцерагчы́ ’папярэдзіць’ (Касп.; ашм., Сл. ПЗБ), ст.-бел. перестерегати ’захоўваць, пільнаваць; выконваць, падтрымліваць’; укр. зах.-валын. пиристирига́те ’прытрымлівацца пэўных нормаў’, ст.-рус. перестерегати ’пільна ахоўваць’. Узнікла ў выніку кантамінацыі польск. przestroga і ўсх.-слав. перестерегать. Гл. таксама перастрога.
◎ Перасы́п (пірясып) ’звышпрацяглы сон’ (Юрч. СЫЛ). Пыера‑ і спаць (гл.), у ітэратыўнай форме ‑сыпаць < прасл. *sypnoli < *sьpat і.
Перасы́паць, пірасы́паць ’перабудаваць старую драўляную будыніну, у якой гнілое бярвенне замяняецца новым’ (Некр.; Варл.; бялын., Янк. Мат.; Мат. Гом.), ’рамантаваць агароджу’ (навагр., Жыв. сл.), драг. пырысэ́патэ (хату, хлыва́) ’паднавіць будынак’ (Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), перасыпа́нка ’рамантаваная хата з падноўленымі вянкамі’ (навагр., Сцяшк. Сл.). Укр. бойк. переси́пати (піч, хату) ’перабудаваць, пераставіць’, зах.-валын. пирисе́пате ’збіраць нанова рассыпаныя клёпкі ці ўстаўляць новае дно’; рус. кастр., арл., наўг. пересыпа́ть ’разбіраць і зноў складваць, перабудоўваць (аб будынках)’, польск. przesypać ’тс’, славац. presýpať perie ’памяняць пер’е ў падушках’. Да пера- і cы́паць (гл.). Утварылася ў выніку семантычнага пераносу: першапачаткова слова ўжывалася толькі ў адносінах да сыпучых цел, пазней — у адносінах да драўлянага посуду і начыння: перабіраліся клёпкі, старыя замяняліся новымі, зноў набіваліся абручы, і, параніце, назва дзеяння, звязанага з гэтым рамонтам, перайшла на рамонт будынкаў, агароджы і інш.