Вандзі́ць ’вэндзіць’, вандзоны ’вэнджаны’ (Шатал.). Паланізм, акцэнталагічна збліжаны з іншым дзеясловам (напрыклад, русізмам капціць). Да польск. wędzie (Кюнэ, Poln., 113; Брукнер, 608).
Вандзэ́лак 1. Гл. ванзэлак.
Вандзэ́лак 2 ’званочак у каня на шыі’ (КЭС). Магчыма, да польск. wędzidło ’цуглі, мундштук’ са зменай значэння пры запазычанні.
Вандлі́на, ванглёнка, вянгліна ’вэнджанае мяса’ (Касп.). З польск. мовы: wędliny ’вэнджаная грудзінка’ < wędzić (Кюнэ, Poln., 113). Параўн. ванзонка.
Вандо́л ’невялікая выбоіна, ямка’ (КЭС, Касп.); ’ухаба, выбай, калдоба’ (Яшк.), вандола (Сцяшк. МГ). З польск. wędół ’тс’ (Брукнер, 597).
Вандраваць (БРС), вандраваць і мандриваць ’падарожнічаць’ (Шн., Песні). Праз польск. wędrować да ням. wandern ’тс’ (Карскі, Белорусы, 161; Кюнэ, Poln., 113; Брукнер, 608; Корбут, PF, 4, 422, 470).
*Вандруга, вандрюга ’бадзяга’ (Нас.). Да вандраваць з экспрэсіўнай суфіксацыяй; параўн. зладзюга, падлюга.
Вандэр-вон ’ідзі прэч!’ (Нас.). Магчыма, звязана з вандраваць: «Баядэры вон».
Вандэ́я ’контррэвалюцыйныя выступленні’ (КТС). Ад вандэйскія войны — «ваенныя дзеянні, якія вялі ўрады Францыі перыяду буржуазнай рэвалюцыі канца XVIII ст. супраць контррэвалюцыйных раялісцкіх мецяжоў у паўн.-зах. правінцыях Францыі. Назва ад гал. цэнтра контррэвалюцыі — дэпартамента Вандэі» (БелСЭ, 2, 590).
Ване́нка ’драўлянае карыта’ (КЭС), валёнка ’драўляная пасудзіна, кадушка’, вальне́нка ’скрынка для сала’ (Сцяшк. МГ), ва́лянка ’пасудзіна з дошчак (авальнай формы) для захоўвання высевак’ (Сцяц.). З польск. wanienka, wanna < ням. Wanne (Карскі, Белорусы, 161; Кюнэ, Poln., 113). Няправільна ў Сцяцко (Нар. лекс., 95) ва́лянка да ва́лянкі ’абутак’. Укр. ва́ливо, валю́га ’карыта’ (Грынч.) да венг. крыніцы (Рудніцкі, 1, 301).
Ване́ць ’смярдзець’ (Бяльк.). Да вонь < прасл. *oni̯a; гук в у пачатку слова пад уплывам веяць (Мейе, JF, 5, 333) або прасл. *vǫx‑ (БЕР, 1, 176). Рус. вонь ’смурод’, ст.-рус. воня ’пах, водар’, укр. вонь, польск. woń, в.-луж. wóń, wónje, н.-луж. woń, чэш. vůně, славац. vôňa ’тс’, балг. воня́ ’смурод’, серб.-харв. вȍњ, во̀ња ’пах’, славен. vónja ’тс’, ц.-слав. вонꙗ ’водар, пах’. І.‑е. паралелі: лац. animus ’дух’, ст.-інд. anaḥ ’подых’, грэч. άνεμος ’вецер’, гоц. us‑anan ’выдыхаць’ (Праабражэнскі, 1, 95–96; Фасмер, 1, 349; Шанскі, 1, В, 158–159; БЕР, 1, 176; Брукнер, 630; Махэк₂, 704).