Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

спрамяні́ць, ‑мяню, ‑меніш, ‑меніць.

Зак. да спрамяняць.

спрамяня́льнік, ‑а, м.

Спец. Перадатчык светлавой, цеплавой або гукавой энергіі. Рукавы спрамяняльнік.

спрамяня́цца, ‑яецца; незак.

1. Тое, што і выпраменьвацца (у 1 знач.).

2. Зал. да спрамяняць.

спрамяня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

Тое, што і выпраменьваць.

спрасава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад спрасаваць.

2. у знач. прым. Які шчыльна злучаны, сціснуты пры дапамозе прасавання. З расчыненых дзвярэй пацягнула насустрач знаёмымі пахамі друкарскай фарбы і спрасаванай паперы. Хадкевіч. // Які зляжаўся, ушчыльніўся. На .. [партызан] з-пад конскіх капытоў падалі кавалкі спрасаванага снегу. Адамчык.

спрасава́цца, ‑суецца; зак.

Шчыльна злучыцца, сціснуцца ў выніку прасавання. // Зляжацца, ушчыльніцца пад цяжарам, ціскам. Сціснутая страшэнным цяжарам зямных пластоў, соль, і калійная і спажыўная, — спрасавалася, сплавілася ў суцэльны, без адзінай трэшчынкі, важкі і цвёрды камень. Чаркасаў.

спрасава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., што.

Злучыць, сціснуць у шчыльную масу пры дапамозе прасавання. Спрасаваць пілавінне. // Ушчыльніць, сціснуць. Дажджы прыбілі .. [салому], спрасавалі, яна аддзіралася неахвотна, непадатна. Мележ. // Вырабіць прасоўкай. Спрасаваць дэталі з пластмасы.

спрасо́нку, прысл.

Не зусім прачнуўшыся, толькі што прачнуўшыся. Дудок спрасонку ўсё не мог уцяміць, што гэта за жанчына і што яна робіць тут. Лынькоў. Недзе ў кустах спрасонку крыкнула птушка. Даніленка.

спрасо́ння, прысл.

Тое, што і спрасонку. А на світанні яшчэ спрасоння.. [Васіль] пачуў, што зайшоў у хату Язэп, Антосеў бацька. Кулакоўскі. Я кожнай раніцай яшчэ спрасоння Бег на гарадку з ветрам пад руку. Чэрня.

спрасо́ўванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. спрасоўваць — спрасаваць і стан паводле знач. дзеясл. спрасоўвацца — спрасавацца.