Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

сплю́снуцца, ‑нецца; зак.

Разм. Сплюшчыцца ​2, стаць сплюснутым ад ціску, удару. На .. [Дробаве] .. сіняя кепка-васьміклінка з кароценькім брылём сплюснулася ад меха і сям-там прабіта дажджом. Ракітны.

сплю́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.

Разм. Сплюшчыць ​2, сціснуць. Сплюснуць каробку. / у перан. ужыв. У свірне было душна, цесна. Гэтак жа цесна было ў грудзях — іх сціснула, сплюснула нейкім нечуваным цяжарам. Асіпенка.

сплю́шчанасць, ‑і, ж.

Уласцівасць сплюшчанага ​2.

сплю́шчаны 1, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад сплюшчыць ​1.

сплю́шчаны 2, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад сплюшчыць ​2.

2. у знач. прым. Які стаў пляскатым ад ціску, удару і пад. Дзе сосны — дзён яшчэ нядаўніх сведкі? Акопы... Дрот калючы... Сплюшчаная каска. Шушкевіч. // Прыплюснуты; пляскатай формы. Сплюшчаны нос.

сплю́шчванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. сплюшчваць ​2 — сплюшчыць ​2.

сплю́шчвацца 1, ‑аецца.

Незак. да сплюшчыцца ​1.

сплю́шчвацца 2, ‑аецца; незак.

1. Незак. да сплюшчыцца ​2.

2. Зал. да сплюшчваць ​2.

сплю́шчваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да сплюшчыць ​1.

сплю́шчваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да сплюшчыць ​2.

сплю́шчыцца 1, ‑шчыцца; зак.

Заплюшчыцца (пра вочы, павекі). Сплюшчыліся вочы Толькі перад ранкам... Русак.

сплю́шчыцца 2, ‑шчыцца; зак.

Зрабіцца пляскатым ад ціску, удару. Ляжыць паравоз мой, .. тэндэр убок схіліўся і сплюшчыўся ў блін, а за тэндэрам груба вагонаў. Лынькоў.

сплю́шчыць 1, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.

Заплюшчыць (вочы, павекі). Толькі сплюшчу вочы гарачыя, — Паплывуць вобразы, як вандроўныя хмары. Танк.

сплю́шчыць 2, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.

Сціснуўшы, зрабіць пляскатым. Вядро ляжала ў кузаве, і Сцяпан сплюшчыў яго кляновымі чуркамі. Пташнікаў.

сплява́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад спляваць.