Verbum

спёртасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і якасць спёртага ​².

спёрты ​¹, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад сперці ​¹.

•••

Спёрты мат — у шахматнай гульні — мат, пры якім уласныя фігуры не дазваляюць каралю заняць бяспечнае поле.

спёрты ​², ‑ая, ‑ае.

Душны, нясвежы (пра паветра). У вялікім класным пакоі, адведзеным пад каравулку, ударыла ў нос спёртым паветрам. Навуменка.

співа́цца ​¹, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да спіцца.

співа́цца ​², ‑аецца; незак.

Зал. да співаць.

співа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да спіць.

спідве́й, ‑я, м.

Мотагонкі на гаравым, земляным, травяным або ледзяным трэку.

[Англ. speedway.]

спідо́метр, ‑а, м.

Прыбор, які паказвае хуткасць руху транспартных машын. Як толькі вырваўся [Славік] за горад, даў такі газ, што стрэлка спідометра хутка перапаўзла лічбу 100 і пачала канвульсіўны скакаць, падбіраючыся часам ажно да 120. Шамякін.

[Ад англ. speed — хуткасць і грэч. metreo — вымяраю.]

спіжа́рня, ‑і, ж.

Кладоўка.

[Польск. spiżarnia.]

спі́кер, ‑а, м.

1. Старшыня ніжняй палаты англійскага парламента, а таксама палат у парламентах ЗША і некаторых іншых краін.

2. Асоба, якая аб’яўляе гледачам рашэнне суддзяў на спаборніцтвах па боксу.

[Англ. speaker.]

спікі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.

Рэзка знізіцца на вялікай хуткасці, зрабіць піке ​². [Самалёты] спікіравалі з дзікім свістам, і пасля мы даведаліся, што разам з бомбамі фашысты кідалі рэйкі і пустыя бочкі, каб нагнаць больш панікі. Шамякін. / Пра птушак. [Сіваграк] узнімаўся высока ўгору, каб потым імкліва спікіраваць уніз, ледзь не да самай вады, і зноў узлятаў у вышыню. В. Вольскі. Над параходам з’явілася чайка і паляцела ўслед. Потым перадумала, нешта выглядзела сабе ў хвалях, спрытна спікіравала. Даніленка.

спіл, ‑у, м.

Месца разрэзу пілой (дрэва, бервяна і пад.). Адзін з верхніх знойдзеных тут зрубаў датуецца па спіле 1318 г. «Помнікі».