Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

часа́льны, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для часання воўны, ільну і пад. Часальная машына.

часа́льня, ‑і, ж.

Майстэрня, дзе займаюцца часаннем воўны, ільну і пад. — Ну, так сказаць, прыходзь увечары. Я воўну з часальні прывёз... Каліна.

часа́льшчык 1, ‑а, м.

Рабочы, які займаецца часаннем воўны, ільну і пад.

часа́льшчык 2, ‑а, м.

Рабочы, які займаецца часаннем дрэва.

часа́льшчыца, ‑ы, ж.

Жан. да часальшчык ​1.

ча́сам, прысл.

Іншы раз, калі-нікалі. Часам сустракаліся прыгожыя лугавінкі з ліставымі дрэвамі: дуб, граб, ліпа. Маўр. Часам надвячоркамі хадзіў [Лабановіч] у Мікуцічы, каб пабыць у кампаніі сваіх таварышаў. Колас. / у знач. пабочн. А можа, ты — сімулянтка, часам? — Пытаўся ўчотчык хрыплым басам. Вярцінскі.

часа́мі, прысл.

Тое, што і часам. Падскакваў часамі плуг, зачапіўшы парогам камень. Баранавых. — Ты не з горада, часамі? — запытаў Анікей. — У гадаў, браце... Гартны.

часа́нне 1, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. часаць ​1 (у 1, 2 знач.).

часа́нне 2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. часаць ​2.

часану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Аднакр. да часаць ​1 (у 1, 3 знач.).

часа́ны 1, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад часаць ​1 (у 1, 2 знач.).

2. у знач. прым. Апрацаваны часаннем ​1. Часаны лён.

часа́ны 2, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад часаць ​2.

2. у знач. прым. Апрацаваны часаннем ​2. Свіран з часанага бруса.

часасло́ў, ‑лова, м.

Праваслаўная царкоўная кніга з тэкстамі для штодзённых песнапенняў або службаў (у мінулым па гэтай кнізе вучылі і грамаце). У Рагазіне калі што і можна было дапасці пачытаць, дык хіба толькі біблію або часаслоў. Сабаленка.