Verbum

спекуля́нтка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да спекулянт.

спекуля́нцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да спекулянта (у 1 знач.), дзейнасці спекулянтаў, спекуляцыі ​¹ (у 1 знач.). Спекулянцкія цэны.

спекуляцы́йны ​¹, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да спекуляцыі ​¹ (у 1 знач.); заснаваны на спекуляцыі. Спекуляцыйны гандаль.

2. Які займаецца спекуляцыяй; спекулянцкі. Спекуляцыйныя элементы.

спекуляцы́йны ​², ‑ая, ‑ае.

Пабудаваны на спекуляцыі ​²; абстрактны. Спекуляцыйная філасофія.

спекуля́цыя ​¹, ‑і, ж., чым і па чым.

1. Фінансавая аперацыя, якая заключаецца ў скупцы і перапродажы каштоўнасцей з мэтай узбагачэння; біржавая ігра на павышэнне або паніжэнне курсу каштоўных папер. Спекуляцыя акцыямі. Спекуляцыя валютнымі каштоўнасцямі. // Незаконная скупка і перапродаж тавараў і іншых прадметаў па павышаных цэнах з мэтай нажывы. Спекуляцыя прадметамі мастацтва. Спекуляцыя рэдкімі кнігамі. // Выкарыстанне чаго‑н. з мэтай нажывы. Спекуляцыя на павышэнні попыту. // Асобная здзелка падобнага характару. Называлі велізарнейшыя сумы, якія .. [Пачулія] нажываў на сваіх загадкавых спекуляцыях. Самуйлёнак.

2. перан. Разлік, намер, дзеянне, заснаваныя па выкарыстанні чаго‑н. з карыслівымі мэтамі. Спекуляцыя па сяброўскіх пачуццях. □ [Віктар:] — Я глядзеў гэту карціну. Самая бессаромная спекуляцыя на таленце артысткі. Паўлаў.

[Ад лац. speculatio — сузіранне, пазіранне.]

спекуля́цыя ​², ‑і, ж.

У філасофіі — абстрактныя разважанні, адарваныя ад вопыту і практыкі. Ідэалістычныя спекуляцыі.

[Ад лац. speculatio — сузіранне, назіранне.]

спелава́ты, ‑ая, ‑ае.

Трохі спелы, не зусім спелы.

спе́ласць, ‑і, ж.

1. Якасць і стан спелага (у 1 знач.). Спеласць пшаніцы. Спеласць лесу. Спеласць глебы.

2. перан. Высокая ступень развіцця чаго‑н.; дасканаласць. Ідэйная спеласць. Палітычная спеласць. □ Сапраўдная творчая спеласць прыйшла да Э. Самуйлёнка значна пазней, калі ён напісаў раман «Будучыня» і п’есу «Пагібель ваўка». Кучар. Па шырыні абагульненняў, па спеласці пачуцця і выразнасці малюнка гэта [«Палессе»], бясспрэчна, адзін, з лепшых вершаў Броўкі. Бярозкін.

•••

Вясковая спеласць — фаза спеласці збожжа перад поўным паспяваннем.

Малочная спеласць — пачатковая фаза выспявання зерня збожжавых, калі яно напоўнена малочна-белай вадкасцю.

спелеалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да спелеалогіі. Спелеалагічныя даследаванні.

спелеало́гія, ‑і, ж.

Навука, якая займаецца вывучэннем паходжання, будовы і развіцця пячор і выкарыстання іх чалавекам; абследаванне пячор са спартыўна-турысцкімі мэтамі.

[Ад грэч. spēlaion — пячора і logos — вучэнне.]

спелеафа́уна, ‑ы, ж.

Жывёлы, якія водзяцца ў пячорах, трэшчынах горных парод.

[Ад грэч. spēlaion — пячора і слова фауна.]

спелео́лаг, ‑а, м.

Спецыяліст у галіне спелеалогіі.