Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

піра́цтва, ‑а, н.

Занятак пірата; марскі разбой.

піро́г, ‑рага, м.

Булка, пераважна падоўжанай формы і з якой‑н. начынкай. Пірог з макам. Пірог з павідлам. □ Набліжалася свята Кастрычніка. Кожны ўспамінаў, як ён летась святкаваў гэты дзень у сябе дома, як маці вешала чыстыя фіранкі, засцілала накрухмалены кужэльны абрус, пякла смачныя пірагі. Грахоўскі.

•••

Вароты пірагамі падпёрты дзе, у каго гл. вароты.

піро́га, ‑і, ДМ ‑розе, ж.

Вузкая доўгая лодка, абцягнутая карой, шкурамі ці выдаўбленая са ствала дрэва, якой раней карысталіся толькі караібы і народы Акеаніі.

[Ісп. piragua.]

піро́жнае, ‑ага, н.

Адзін з відаў кандытарскіх вырабаў са здобнага цеста, звычайна з крэмам або іншай салодкай начынкай. Міндальнае пірожнае. Бісквітнае пірожнае. □ — Я хацеў бы мець столькі грошай, як ты, Юркевіч.., каб купляць вось гэтакае пітво і смачныя пірожныя. Мурашка.

піро́жнік, ‑а, м.

Уст. Той, хто пячэ або прадае пірагі.

піро́жніца, ‑ы, ж.

1. Уст. Жан. да пірожнік.

2. Форма для пірожнага.

піро́жны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пірага. // Прызначаны для пірага. Пірожнае цеста.

піро́метр, ‑а, м.

Спец. Прылада для вымярэння высокіх тэмператур.

[Грэч. pýr — агонь і metreō — мераю.]

піро́п, ‑у, м.

Каштоўны камень чырвонага колеру, разнавіднасць граната.

[Ад грэч. pȳrōpós — вогнепадобны.]

пірс, ‑а, м.

Спец. Партовае збудаванне для прычалу суднаў з двух бакоў. Тамара сачыла з акна кватэры, калі прыходзіць карабель, і прыбягала на пірс. Мыслівец.

[Англ. pier, мн. piers — слуп, прыстань.]