Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

цярпі́мы, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, які можна цярпець, з якім можна мірыцца. Сышоўся [Максім] без шлюбу з жанчынай, а жыў пасямейнаму .. Усе прымалі гэта як факт, мажліва і непрыемны, але цярпімы. Машара.

2. Такі, які схільны мірыцца з кім‑, чым‑н.; паблажлівы, памяркоўны.

цярплі́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць цярплівага. Цярплівасць — гэта маці вынаходлівасці, маці творчасці. Дубоўка. // Здольнасць доўга вытрымліваць што‑н. непрыемнае, надакучлівае. Страціць цярплівасць.

цярплі́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае цярпенне (у 1 знач.); здольны з цярпеннем пераносіць фізічныя і маральныя пакуты. Цярплівы мужны наш народ. Астрэйка. Страшна сказаць — ён [Таўлай] паміраў шэсць месяцаў, ведаў пра гэта, а ўсё ж заставаўся самім сабою: цярплівы, спакойны, мілы. Брыль.

2. Здольны рабіць што‑н. доўга, настойліва, з цярпеннем. Хіба вельмі вучоны чалавек можа .. [літары] разблытаць, нібы цярплівая гаспадыня скудлачаны маток нітак. Бядуля. // Доўгі, упарты. Цярплівая праца.

3. Поўны цярпення (у 1 знач.); які выражае цярпенне. Цярплівыя адносіны.

цярпу́г, церпуга, м.

Марская панцырная рыба, якая водзіцца ў Японскім, Ахоцкім, Берынгавым марах і ў Ціхім акіяне.

цярэ́блены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад церабіць.