Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гуміара́бік, ‑у, м.

Смала некаторых відаў трапічных акацый, якая лёгка раствараецца ў вадзе і скарыстоўваецца ў якасці клею або для іншых мэт.

[Лац. gummi arabicum.]

гумігу́т, ‑у, М ‑гуце, м.

Малочны сок некаторых трапічных раслін, які скарыстоўваецца ў тэхніцы, жывапісе і медыцыне.

[Ад лац. Gummi guttae — каплі гумі.]

гумігу́тавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да гумігуту.

2. у знач. наз. гумігу́тавыя, ‑ых. Сямейства двухдольных раслін, якія ўтрымліваюць гумігут.

гуміла́к, ‑у, м.

Смалістае чырванаватае рэчыва, якое ўтвараецца на галлі некаторых трапічных раслін і служыць для вырабу ізаляцыйных лакаў, сургучу і пад.

[Лац. gummi.]

гумірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Спец.

1. Пакрыць (пакрываць) тонкім слоем клею, гумі. Гуміраваць канверт.

2. Пакрыць (пакрываць) тонкім слоем гумы. Гуміраваць трубаправод.

гуміфіка́цыя, ‑і, ж.

Працэс утварэнне перагною ў глебе.

гу́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.

Разм.

1. Кавалачак гумы для сцірання напісанага; сцірка.

2. Гумавая нітка, а таксама тасьма, шнур з гумавымі ніткамі.

•••

Жавальная гумка — спецыяльнае рэчыва, прызначанае для жавання.

гумні́шча, ‑а, н.

Разм. Месца, на якім стаяла гумно.

гумно́, а́; мн. гу́мны (з ліч. 2, 3, 4 гумны́), ‑мен і ‑наў; н.

1. Вялікая халодная будыніна для складвання і абмалоту збожжа. Бясконцым патокам у гумны Снапы залатыя плылі. Панчанка. У новым калгасным гумне гула і пастуквала арфа: перапускалі насенне. Чорны.

2. Пляцоўка перад гэтай будынінай. Брыгада Івана Іванавіча канчала звозіць снапы на калгаснае гумно. Кавалёў. Люба выйсці, прайсці па лагу, па гумне. Купала.

гумо́з, ‑у, м.

Хвароба раслін, якая заключаецца ў моцным выдзяленні гумі, камедзі.