Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вох, выкл.

1. Выказвае здзіўленне, гора, боль, жаль, сполах і інш. пачуцці. [Шэмет:] — Пара цяпер якраз такая... Адышоўшы кіламетраў са два ад горада ўверх — вох і рыбы. Лобан. [Марка Парэмская:] — Даўненька ляжыць [Павел] за далёкім Дунаем... Вох, чаго ён не нарабіў, гітлеруга пракляты!.. Ракітны.

2. у знач. наз. во́хі, ‑аў. Вохканне, нараканне. Таму зразумелы тыя вохі і ахі, якія апанавалі дзеда, калі ён не далічыўся краса[ла]. Лынькоў.

во́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Тое, што і вохкаць.

во́хканне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. вохкаць.

во́хкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Усклікваць «вох», глыбока ўздыхаць, выказваючы пачуццё прыкрасці, непрыемнасці, жалю, болю і пад. Халуста пачаў бегаць па млыне, хапацца рукамі за галаву, вохкаць, айкаць, стагнаць, стукаць кулакамі ў грудзі. Чарнышэвіч. // Адзывацца гукамі, падобнымі на вохканне. Дзесь далёка-далёка вохкала зямля. Колас. Усю зіму вохкаў лес. Кіпела ў ім жыццё. Бядуля.

во́хкі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і волкі. Вохкія сцежкі. Вохкая коўдра.

во́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Аднакр. да вохкаць.

во́хра, ‑ы, ж.

Прыродная мінеральная фарба жоўтага або чырвонага колеру. Футра ў ката было вельмі прыгожае. Дымчата-рыжае, трохі ў бруднаватую вохру. Караткевіч.

[Грэч. ōchros — бледна-жоўты.]

во́хравы, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўтрымлівае ў сабе вохру.

2. Жаўтавата-чырвоны, колеру вохры.

во́хрысты, ‑ая, ‑ае.

З прымессю вохры. Вохрыстая гліна. // Колеру вохры; жоўтага або чырвона-карычневага адцення.

во́хрыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., што.

Фарбаваць, накрываць вохрай.