агрэ́бці, аграбу, аграбеш, аграбе; аграбём, аграбяце; пр. агроб, агрэбла і аграбла; зак., што.
1. Тое, што і абгрэбці.
2. Разм. Згрэбці ўсё з якой‑н. плошчы. [Дзядзька:] — Агрэблі мы так свае соткі, зірнулі, і страх нас узяў — было поле зялёнае, а стала чорнае, толькі вяршочкі зялёныя з зямлі вытыкаюцца. Палтаран.
3. перан. Атрымаць, здабыць, захапіць што‑н. у вялікай колькасці. [Ціток:] — Каб нам з вамі папалам дзесятую долю таго, што агроб наш Іван, то мы б з вамі, пане мой, азалаціліся б. Лобан.
агрэга́т, ‑а і ‑у, М ‑гаце, м.
1. ‑а. Канструктыўнае спалучэнне ў адно цэлае некалькіх машын, апаратаў для эфектыўнай сумеснай работы. Новы матор паставілі, перагрэвы зніклі, агрэгат мог працаваць хоць і цэлыя суткі без перапынку. Кулакоўскі. // Складаная частка машыны, апарата, якая ўяўляецца як адзінае цэлае, напрыклад, рухавік аўтамабіля, каробка перадач.
2. ‑у. Сукупнасць мінералаў, якія складаюць горную пароду. Кожная калаідальная частачка прадстаўляе сабой агрэгат з сукупнасці многіх малекул. Гаркуша. // Усякае рэчыва, утворанае механічным спалучэннем аднародных або разнародных частак.
[Ад лац. aggregatus — сабраны, злучаны.]
агрэга́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае асаблівасці агрэгата (агрэгату). Агрэгатныя станкі. Агрэгатны стан рэчыва.
агрэма́н, ‑у, м.
Згода ўрада адной дзяржавы прыняць асобу, прапанаваную іншай дзяржавай у якасці яе дыпламатычнага прадстаўніка.
[Ад фр. agrément — згода.]
агрэ́сар, ‑а, м.
Той, хто нападае, ажыццяўляе агрэсію; захопнік. Імперыялістычны агрэсар. Патэнцыяльны агрэсар.
агрэсі́ўнасць, ‑і, ж.
Імкненне да развязвання грабежніцкай імперыялістычнай вайны; захопніцкая палітыка. // Актыўнае праяўленне варожасці. Бяссілле і перапалох пастуха прыспешваюць звера, прыдаюць яму агрэсіўнасць і рашучасць. Масарэнка.
агрэсі́ўны, ‑ая, ‑ае.
Захопніцкі. Агрэсіўная акцыя, палітыка, Агрэсіўны блок. Агрэсіўныя сілы. // Варожы, наступальны. Агрэсіўны тон. Агрэсіўныя дзеянні.
агрэ́сія, ‑і, ж.
Узброены напад адной краіны на другую з мэтай захопу чужой тэрыторыі, заняволення народаў, эканамічнага ці палітычнага падпарадкавання. Ваенная, імперыялістычная, узброеная агрэсія. □ На зброю агрэсіі — атамны гром.. Навекі сваю забарону кладзём. Танк.
[Лац. aggressio — прыступ, напад.]
агрэ́ст, ‑у, М ‑сце, м., зб.
1. Кустовая садова-ягадная расліна сямейства агрэставых. Ад шашы дом аддзяляўся садам з чатырох яблынь і кустамі агрэсту і парэчак. Маўр.
2. Кісла-салодкія ягады гэтай расліны.
агрэ́ставы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да агрэсту, з’яўляецца агрэстам. Агрэставы куст. // Прыгатаваны з агрэсту, з агрэстам. Агрэставае варэнне.
2. у знач. наз. агрэ́ставыя, ‑ых. Сямейства двухдольных раслін, да якога адносяцца агрэст, парэчкі і інш.