Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

удаскана́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад удасканаліць.

2. у знач. прым. Больш дасканалы, чым раней, вельмі дасканалы. На стале стаяла плітка. Самая ўдасканаленая плітка, уласнай канструкцыі. Лупсякоў. // Добра развіты, востры, вельмі ўспрымальны (пра пачуцці і пад.). Удасканалены слых.

удаскана́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

1. Стаць больш дасканалым, больш дакладным.

2. Павысіць, палепшыць сваё майстэрства ў якой‑н. галіне, авалодаць тонкасцямі яго. // Развіцца, стаць вельмі ўспрымальным, вострым (пра пачуцці і пад.).

удаскана́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак. што.

1. Зрабіць больш дасканалым. Удасканаліць машыну. Удасканаліць вытворчы працэс. Удасканаліць улік. □ Андрэй загадаў падняць узвод і да світання ўдасканаліць абарону, акапацца як можна глыбей. Кулакоўскі.

2. Павысіць, палепшыць майстэрства чаго‑н. Аднойчы гэты сшытак .. [Арлоўскі] даў Паўлу, які хацеў удасканаліць свой почырк і любіў што-небудзь перапісваць. С. Александровіч. // Развіць, зрабіць больш успрымальным, вострым, віртуозным (пра пачуцці і пад.). Удасканаліць музыкальны слых.

удаскана́льванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. удасканальваць — удасканаліць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. удасканальвацца — удасканаліцца.

удаскана́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да удасканаліцца.

2. Зал. да удасканальваць.

удаскана́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да удасканаліць.

удасто́ены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад удастоіць.

удасто́іцца, ‑стоюся, ‑стоішся, ‑стоіцца; зак., чаго.

Аказацца дастойным высокай ацэнкі, узнагароды, звання і пад. Удастоіцца прэміі.

удасто́іць, ‑стою, ‑стоіш, ‑стоіць; зак., каго-што і чаго.

1. Прызнаць каго‑, што‑н. дастойным высокай ацэнкі, узнагароды, звання і пад. Удастоіць узнагароды. □ Шэраг еўрапейскіх акадэмій мастацтваў удастоілі .. [Матэйку] звання ганаровага члена. «ЛіМ».

2. Аказаць каму‑н. гонар сваёй увагай, прыхільнасцю і пад. Следчы хвіліну маўчаў, спадылба пазіраючы на гаспадыню, быццам разважаючы — удастоіць адказам ці пакінуць без увагі пытанне залішн[е] цікаўнай гаспадыні? Машара.

удасто́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да удастоіцца.

2. Зал. да удастойваць.