Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

рыфле́нне, ‑я, н.

Спец. Нанясенне рыфляў на паверхню чаго‑н. Рыфленне валікаў.

ры́флены, ‑ая, ‑ае.

Спец. З рыфлямі на паверхні. Рыфленае жалеза. Рыфленае шкло.

ры́флі, ‑яў; адз. няма.

Спец. Паглыбленні і выступы на якой‑н. паверхні. Паралельныя рыфлі шкла.

ры́фма, ‑ы, ж.

Сугучнасць у канцы вершаваных радкоў. Быў .. [Юстын] надзіва вясёлы — .. песні спяваў, падскакваў, жартаваў, смяяўся, гаварыў пагаворкамі ды яшчэ ў рыфму. Бядуля.

•••

Дактылічная рыфма — рыфма з націскам на трэцім ад канца складзе.

Дзеяслоўная рыфма — рыфма, якая ўтвараецца двума дзеясловамі аднолькавай формы, напрыклад: касіць — насіць.

Жаночая рыфма — рыфма з націскам на перадапошнім складзе верша.

Мужчынская рыфма — рыфма з націскам на апошнім складзе верша.

Перакрыжаваная рыфма — рыфма, якая папераменна звязвае радкі вершаў (першы з трэцім, другі з чацвёртым).

[Ад грэч. rhytnmós — суразмернасць, узгодненасць.]

рыфмава́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. рыфмаваць.

рыфмава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад рыфмаваць.

2. у знач. прым. Такі, у якім ёсць рыфма, з рыфмамі, у якім рыфмуюцца радкі. Рыфмаваная песня.

рыфмава́цца, ‑муецца; незак.

1. Быць сугучным, уяўляць сабой рыфму. У кожным шасцірадкоўі першыя два радкі рыфмуюцца сумежна, а наступныя чатыры — перакрыжавана. У. Калеснік.

2. Зал. да рыфмаваць (у 2 знач.).

рыфмава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; незак.

1. Разм. Тое, што і рыфмавацца (у 1 знач.).

2. што. Падбіраць словы, радкі для атрымання рыфмы.

рыфмаплёт, ‑а, М ‑плёце, м.

Разм. зневаж. Дрэнны складальнік вершаў; рыфмач.

рыфмаплёцтва, ‑а, н.

Разм. зневаж. Складанне дрэнных, слабых вершаў.