Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

фі́льтравы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які з’яўляецца фільтрам. Фільтравае палатно. // Забяспечаны фільтрам. Фільтравы кандэнсатар.

фільтра́т, ‑у, М ‑раце, м.

Вадкасць, прапушчаная праз фільтр.

фільтра́цыя, ‑і, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. фільтраваць.

2. Натуральнае прасочванне вадкасцей або газаў праз порыстыя рэчывы. Фільтрацыя вады ў плацінах.

фільтро́вачны, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для фільтроўкі. Фільтровачны матэрыял.

фільтро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. фільтраваць.

фільтро́ўны, ‑ая, ‑ае.

У выразе: фільтроўны вірус — вірус, які праходзіць праз фільтр і не затрымліваецца на ім.

фільтрпрэ́с, ‑а, м.

Спец. Фільтр, у якім працэс фільтравання праходзіць пад высокім ціскам.

філянго́вы, ‑ая, ‑ае.

З філёнгамі (у 1 знач.). [Бацька:] — Будзеш сам жыў-здароў — новую хату збудуеш... Дзверы ўставіш філянговыя, высокія. Грамовіч. Шырыня хаты з трыма вокнамі на вуліцу, жоўтыя філянговыя аканіцы, гонтавы дах на падшыўцы — усё гаварыла, што тут жыве чалавек з густам, гаспадар. Ермаловіч.

фімія́м, ‑у, м.

1. Духмянае рэчыва для курэння ў час рэлігійных абрадаў, а таксама дым, які ўзнікае пры згаранні гэтага рэчыва. // Аб прыемным паху наогул. Фіміям чаромхі.

2. перан. Ліслівая ўзнёслая пахвала. Калі гледачы не хочуць глядзець спектакль, калі штосьці не ўдалося, — ніякія крытычныя фіміямы ўжо не памогуць. Губарэвіч. Ну і Лаўрэн ад фіміяму захмялеў: З тае пары не дакранаўся ён да плуга, А толькі аб сваіх крычаў заслугах... Маеўскі.

•••

Курыць фіміям гл. курыць.

[Грэч. thymíama.]

фімо́з, ‑у, м.

Звужэнне крайняй плоці ў выніку запаленчых працэсаў.

[Ад грэч. phimōsis — сцісканне.]