Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

сцэнары́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Аўтар сцэнарыя (у 1, 2 знач.).

сцэнары́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да сцэнарыст.

сцэні́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць сцэнічнага (у 3 знач.). Сцэнічнасць п’есы. □ Твор Крапівы [драма «Партызаны»] вызначаўся сцэнічнасцю. Гіст. бел. сав. літ.

сцэні́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сцэны (у 1 знач.); з’яўляецца сцэнай. Сцэнічныя падмосткі.

2. Звязаны з тэатрам, тэатральнай дзейнасцю, тэатральным мастацтвам. Сцэнічная дзейнасць. □ Станіслаўскі лічыў, што раўнадушша акцёра да аўтарскага тэксту, якое настае раней, чым паспеў нарадзіцца спектакль, заўсёды згубнае для гэтага спектакля і яго сцэнічнага даўгалецця. «Маладосць». // Які мае адносіны да паказу на сцэне; характэрны для сцэны; прыняты на сцэне. Сцэнічны эфект. Сцэнічныя прыёмы. □ Усім сваім артыстам .. [пан Вашамірскі] прыдумваў сцэнічныя імёны. Бядуля. // Які ствараецца на сцэне, у тэатры. Сцэнічны партрэт героя. □ Сцэнічныя вобразы, створаныя Ірынай Ждановіч, сагрэты і апаэтызаваны яе выключным драматычным талентам. «Полымя». // Прызначаны для сцэны, тэатра. Сцэнічны жывапіс. Сцэнічны варыянт рамана.

3. Які мае патрэбныя для сцэны, тэатра якасці; прыгодны для сцэны, тэатра. Сцэнічная п’еса. □ [Самуйлёнак:] — Напісаць сцэнічны твор не так лёгка. Хведаровіч.

сцэнтрава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад сцэнтраваць.

сцэнтрава́цца, ‑руецца; зак.

Спец. Сумясціцца, супасці (аб цэнтрах, восях якіх‑н. дэталей, інструментаў, механізмаў).

сцэнтрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Спец. Прывесці цэнтр інструмента, механізма ў належнае становішча. Сцэнтраваць аптычныя шклы.