Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

праматля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм. Матляцца некаторы час.

праматля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.

Разм. Матляць некаторы час.

прамато́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Заснаваны на прынцыпе дзеяння прамога патоку вадкасцей ці газаў. Праматочны паветрана-рэактыўны рухавік.

праматы́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.

Узрыхліць матыкай. Праматычыць граду. Праматычыць капусту.

прамаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да прамовіць.

прамаўча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.

1. Не адказаць, ухіліцца ад адказу. — А дзе ж бацька твой і брат? — прагаварыў разгублены Міхась. — Толя прамаўчаў. Якімовіч. [Хадоська] прамаўчала: знарок стала корпацца ў возе, быццам ладавала пасцель. Мележ.

2. Маўчаць некаторы час. Прамаўчаць увесь вечар.

прамаха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Махаць некаторы час.

прама́хвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да прамахнуцца.

прамахну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

1. Не трапіць у цэль (страляючы, кідаючы і пад.). Баярскі стрэліў у машыніста, але прамахнуўся. Гурскі. [Іна] кінула.. [Асташонку] скамечаную кашулю, але прамахнулася, і адзежына ўпала ў ваду. Ваданосаў. [Алесь], мусіць, хацеў ударыць па галаве, але з гарачкі прамахнуўся і моцна выцяў трактарыста па плячы. Адамчык.

2. перан. Зрабіць промах, памыліцца. Шугай узяў Язэпа пад руку, адвёў убок. У яго позірку Язэп убачыў нейкую трывогу. — Прамахнуліся мы, таварыш Каліна, — сказаў ён, — але цяпер адступаць няма куды. Асіпенка. Мужчына, убачыўшы, што не прамахнуўся, павёўшы з .. [Алаізай] гутарку ў такім тоне, таксама засмяяўся. Арабей.

прамахну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑пяце; зак., што і без дап.

Разм. Хутка прайсці, праехаць, праляцець. Дзесяць кіламетраў, якія мне трэба было прайсці ад станцыі да Слабодкі, я прамахнуў так хутка, што нават і сам не агледзеўся. Ляўданскі.