Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

бля́ха, , ж.

  1. Тонкае ліставое жалеза.

    • Накрыць хату бляхай.
  2. Металічная пласцінка з надпісам або нумарам, якая сведчыць аб пасадзе таго, хто яе носіць.

    • Б. на грудзях.
  3. Тонкі ліст жалеза з загнутымі краямі, на якім пякуць або смажаць што-н.

|| памянш. бляшка, .

|| прым. бляшаны, .

бляха́р, , м.

Майстар, які вырабляе рэчы з бляхі, хто крые бляхаю дах.

|| прым. бляхарны, .

бляша́нка, , ж.

Бляшаная банка.

  • Б. кансерваў.

бля́шка, , ж.

  1. гл. бляха.

  2. Кавалачак бляхі (у 1 знач.).

бляя́ць, ; незак.

Крычаць (пра авечак, коз).

|| наз. бляянне, .

бо, злуч.

  1. злуч. уступальны. прычынны. Падпарадкоўвае даданыя сказы з прычынным значэннем; па значэнню супадае са злучнікам «таму што».

    • Хадзем шпарчэй, бо спазнімся.
  2. злуч. уступальны. прычынна-супраціўны. Злучае сказы, якія паказваюць на прычыну неабходнасці дзеяння, па свайму значэнню набліжаецца да злучнікаў «а то», «іначай».

    • Я закончу, бо расказваць прыйшлося б цэлы дзень.
  3. часц. Ужыв. ў мове пасля слова з лагічным націскам і служыць для указання на дадзенае слова (разм.).

    • Праўду бо кажуць: не гані каня дубцом, а гані аўсом.

боб1, , м.

  1. Аднагадовая агародная расліна сямейства бабовых з авальным насеннем у струках.

  2. Плады гэтай расліны.

    • Параны б.

  • Наесціся жалезнага бобу (разм.) — набрацца цярплівасці.

  • Хто ў боб, хто ў гарох (разм. неадабр.) — пра нязладжаныя, няўзгодненыя дзеянні.

  • Бобу ў гаросе шукаць (разм. неадабр.) — рабіць што-небудзь недарэчнае.

|| прым. бабовы, .

боб2, , м.

У бобслеі: род саней з рулявым кіраваннем.

бо́бка, , ж. (разм.).

  1. Асобнае зерне чаго-н.

    • Б. гароху.
  2. Круглы камячок, шарык.

    • Бобкі граду.
  3. Круглая крапінка на матэрыі і інш., гарошынка.

    • Сукенка ў бобкі.

бо́брык, , м.

Від сукна з кароткім стаячым ворсам.

|| прым. бобрыкавы, .