Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

ледэрын, , м.

Баваўняная тканіна з лакавым пакрыццём, якая імітуе скуру.

|| прым. ледэрынавы, .

  • Ледэрынавыя вокладкі.

лежабок, , м. (разм.).

Чалавек, які любіць доўга спаць, гультай.

лежань, , м. (разм.).

Абібок, гультай, лодар.

лежбішча, , н.

Месца на сушы, дзе ляжаць стайкамі некаторыя марскія жывёлы.

  • Л. марскіх коцікаў.

|| прым. лежбішчны, .

лежма:

  • лежма ляжаць (разм.) — доўга ляжаць, не ўстаючы.

лежня, , ж.

  1. гл. ляжаць.

  2. Тое, што і лежбішча.

лежыва, , н.

След ляжаўшага звера на траве.

  • Зайцава л.

лезгінка, , ж.

Народны танец лезгінаў, а таксама музыка да гэтага танца.

лезгіны, , м.

Народ, які складае частку насельніцтва Дагестана.

|| ж. лезгінка, .

|| прым. лезгінскі, .

лезці, ; незак.

  1. Карабкацца, узбірацца, падымацца куды-н.

    • Л. на гару.
    • Л. на дрэва.
  2. Пранікаць, уваходзіць куды-н. тайком, крадучыся.

    • Л. ў чужы сад.
  3. Забірацца рукой унутр чаго-н.

    • Л. ў кішэню.
  4. Настойліва ўмешвацца ў чужыя справы, жыццё і пад. (разм.).

    • Л. не ў сваю справу.
  5. (звычайна з адмоўем). Уваходзіць, змяшчацца, быць якраз (пра абутак, адзенне).

    • Туфлі не лезуць на нагу.
  6. Насоўвацца, налазіць, спаўзаць.

    • Шапка лезе на вочы.
  7. Надаедліва прыставаць, звяртацца з чым-н. да каго-н. (разм.).

    • Не лезь ты з такім глупствам.
  8. Увязвацца ў што-н. непрыемнае.

    • Л. ў бойку.
  9. Прыставаць назойліва.

    • Чаго ты да яго лезеш?
  10. Выпадаць (пра валасы, поўсць).

  11. Імкнуцца стаць кім-н., заняць больш высокую пасаду (разм.).

    • Л. ў начальнікі.
  12. Распаўзацца, ірвацца.

    • Сукенка лезе па швах.

  • Аж вочы на лоб лезуць (разм.) — вочы шырока адкрыліся ад цяжару.

  • Лезці (перціся) на ражон (разм.) — рабіць што-н. рызыкоўнае, загадзя асуджанае на няўдачу.

  • Лезці не ў сваё карыта (разм.) — умешвацца не ў свае справы.

  • Лезці сляпіцаю ў вочы (разм.) — назойліва прыставаць.