Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

кварц, , м.

  1. Мінерал, адна з крышталічных разнавіднасцей крэменязёму.

  2. Апраменьванне кварцавай лямпай з лячэбнымі мэтамі (разм.).

    • Прызначаць хвораму к.

|| прым. кварцавы, .

  • Кварцавая лямпа (электрычная лямпа ў выглядзе невялікага балона з кварцавага шкла, якая дае ультрафіялетавыя прамяні).

кварцаваць, ; незак.

Апрамяняць кварцавай лямпай.

  • К. медыцынскія інструменты (з мэтай стэрылізацыі).

|| наз. кварцаванне, .

квас, , м.

Кіславаты напітак, прыгатаваны на вадзе з хлеба з соладам, а таксама з фруктаў, ягад.

  • К. з каліны.
  • Перабівацца з хлеба на к. (жыць бедна).

|| памянш. квасок, .

|| прым. квасны, .

  • Квасны патрыятызм (уст. неадабр.) — няправільнае, агульнае ўсхваленне ўсяго свайго, нават адсталых форм жыцця і побыту і ганьбаванне ўсяго чужога.

квасаварня, , ж.

Прадпрыемства, дзе вараць і рыхтуюць квас.

квасіць, ; незак.

Даводзіць да стану браджэння,; акісляць.

  • К. капусту.

|| зак. заквасіць, .

|| наз. квашанне, .

квасок, , м.

  1. гл. квас.

  2. з кваском (разм.) — кіславаты на смак.

    • Яблыкі з кваском.

кватараваць, ; незак. (разм.).

  1. Часова жыць у каго-н., наймаючы кватэру.

  2. Размяшчацца на пастой (пра войска).

кватарант, , м.

Тое, што кватэранаймальнік.

|| ж. кватарантка, .

|| прым. кватаранцкі, .

кватар’ер, , м.

Ваеннаслужачы, якога пры пераводзе часці пасылаюць уперад для падрыхтоўкі месца і раскватаравання яе.

|| прым. кватар’ерскі, .

кватэра, , ж.

  1. Асобнае жылое памяшканне ў доме з кухняй, пярэдняй і пад.

    • Трохпакаёвая к.
  2. Памяшканне, якое часова наймаецца ў каго-н. для жылля.

    • Жыць на прыватнай кватэры.
  3. Месца размяшчэння войск у населеным пункце.

    • Размясціцца на зімнія кватэры.
    • Галоўная к. (штаб галоўнакамандуючага; уст.).

|| памянш. кватэрка, .

|| прым. кватэрны, .

  • Кватэрнае размяшчэнне войск (не ў казарменных памяшканнях).