Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

сі́нтэз

(гр. synthesis = злучэнне, спалучэнне)

1) даследаванне з’яў у іх адзінстве і ўзаемнай сувязі частак, абагульненне, звядзенне дадзеных у адзінае цэлае (параўн. аналіз 1);

2) атрыманне складаных хімічных злучэнняў з больш простых (напр. с. бялкоў).

сінтэза́тар

(ад гр. synthesis = злучэнне, спалучэнне)

клавішны электрамузычны інструмент, здольны ствараць, сінтэзаваць гукі, падобныя на гучанне музычных інструментаў.

сінхро́нны

(гр. synchronos, ад syn = разам + chronos = час)

які адбываецца адначасова, супадае ў часе (напр. с-ае вярчэнне матораў, с. пераклад).

сістэ́ма

(гр. systema = злучэнне, складзенае з частак)

1) сукупнасць заканамерна звязаных паміж сабой элементаў (прадметаў, з’яў, поглядаў, ведаў і г. д.), якія складаюць пэўнае цэласнае ўтварэнне, адзінства;

2) пэўны парадак у размяшчэнні і сувязі частак чаго-н. (напр. с. механізмаў);

3) форма арганізацыі чаго-н. (напр. выбарчая с.);

4) сукупнасць прынцыпаў, якія служаць асновай якога-н. вучэння (напр. філасофская с. Гегеля);

5) форма грамадскага ладу (напр. дзяржаўная с.);

6) сукупнасць органаў, якія маюць агульную функцыю (напр. нервовая с.);

7) канструкцыя (напр. с. самалёта).

сістэматыза́цыя

(фр. systematisation, ад гр. systema = злучэнне, складзенае з частак)

размяшчэнне чаго-н. у вызначаным парадку і сувязі частак, прывядзенне ў сістэму.

сітуа́цыя

(фр. situation, ад п.-лац. situatio = становішча)

сукупнасць абставін, якія ствараюць тое або іншае становішча (напр. міжнародная с.).

сіяні́зм

(ням. Sionizm, ад ст.-яўр. Sion = назва гары ў Іерусаліме)

яўрэйскі нацыянальны рух, які прапагандуе аб’яднанне яўрэяў розных краін на аснове агульнасці іх гістарычнай радзімы.

скабро́зны

(фр. scabreux, -use, ад лац. scabrosus = грубы)

непрыстойны (напр. с. анекдот).

сканда́л

(фр. scandale)

1) ганебнае здарэнне, выпадак, які ставіць яго ўдзельнікаў у няёмкае становішча (напр. палітычны с.);

2) сварка з крыкам, лаянкай, бойкай (напр. учыніць с.).

скандзі́раваць

(ням. skandieren, ад лац. scandere)

выразна, па складах вымаўляць словы (напр. с. верш).