Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ука́з

1. (закон, постановление) ука́з, -за м.;

2. (распоряжение, приказ) зага́д, -да м.;

3. в знач. сказ., разг. ука́з; (указчик) ука́зчык;

э́то мне не ука́з гэ́та мне не ўказ;

вы мне не ука́з вы мне не ўка́зчык.

указа́ние

1. (действие) пака́званне, -ння ср.; зазнача́нне, -ння ср.; называ́нне, -ння ср.; см. указа́ть 1;

2. (инструкция, наставление) указа́нне, -ння ср.;

по указа́нию из це́нтра па ўказа́нні з цэ́нтра;

дать соотве́тствующие указа́ния даць адпаве́дныя ўказа́нні.

ука́занный

1. прич. (показанный) пака́заны; (отмеченный) зазна́чаны; (названный) назва́ны;

2. прич. (разъяснённый) раска́заны, растлума́чаны; ука́заны;

3. прил. (намеченный) вы́значаны, прызна́чаны; назва́ны.

указа́тель в разн. знач. паказа́льнік, -ка м.;

указа́тель доро́г паказа́льнік даро́г;

указа́тель имён паказа́льнік імён;

указа́тельный паказа́льны; указа́льны;

указа́тельная стре́лка паказа́льная стрэ́лка;

указа́тельный па́лец указа́льны па́лец;

указа́тельное местоиме́ние грам. указа́льны займе́ннік.

указа́ть сов.

1. (показать) паказа́ць; (обратить внимание, отметить — ещё) зазна́чыць; (назвать) назва́ць;

указа́ть па́льцем на кого́-л. паказа́ць па́льцам на каго́е́будзь;

указа́ть доро́гу паказа́ць даро́гу;

указа́ть на недоста́тки в рабо́те зазна́чыць, што ў рабо́це ёсць недахо́пы, паказа́ць на недахо́пы ў рабо́це;

указа́ть кни́гу назва́ць кні́гу;

2. (разъяснить) расказа́ць, растлума́чыць; (дать наставление, научить — ещё) указа́ць, навучы́ць;

указа́ть, как вести́ рабо́ту расказа́ць (растлума́чыць, указа́ць, навучы́ць), як ве́сці рабо́ту (як працава́ць);

3. (установить, определить, назвать, наметить) вы́значыць, прызна́чыць, назва́ць;

указа́ть ме́сто встре́чи вы́значыць (прызна́чыць, назва́ць) ме́сца сустрэ́чы;

указа́ть вре́мя прие́зда вы́значыць (прызна́чыць, назва́ць) час прые́зду;

указа́ть (на) дверь паказа́ць на дзве́ры.

ука́зка в разн. знач. ука́зка, -кі ж.;

води́ть ука́зкой по географи́ческой ка́рте вадзі́ць ука́зкай па геаграфі́чнай ка́рце;

де́йствовать по ука́зке разг. дзе́йнічаць па ўка́зцы.

ука́зчик разг. ука́зчык, -ка м.

ука́зывать несов.

1. (показывать) пака́зваць; (обращать внимание, отмечать — ещё) зазнача́ць; (называть) называ́ць;

2. (разъяснять) раска́зваць, растлума́чваць; (давать наставления, учить — ещё) ука́зваць, навуча́ць;

3. (устанавливать, определять, называть, намечать) вызнача́ць, прызнача́ць, называ́ць; см. указа́ть;

ука́зываться страд., безл. пака́звацца, зазнача́цца; раска́звацца, растлума́чвацца, ука́звацца; см. ука́зывать.