Verbum

Ліставе́й ’восеньскі вецер’ (маст., Сцяшк. Сл.). Да ліст ₁ і ве́яць (гл.). Параўн. рус. вяц. листови́я, а таксама лістапад ₂.

Ліставерць ’пара лістападу’ (Нар. Гом.). Да ліст і верць, вярце́ць (гл.).

Ліставёрткі ’дробныя матылькі з сямейства Tortricidae’ (ТСБМ). З рус. листовертки ’тс’.

Лістагры́з ’назва жука-лістаеда’ (сен., КЭС), рус. пск., смал. листгрыз ’тс’, чэш. listohryz ’жук Seraptia’. Прасл. listohryzъ — словаскладанне на аснове listъ > ліст і gryzti > гры́зці (гл.) (Трубачоў, Эт. сл., 15, 145).

Лістаносец ’паштальён’ (ТСБМ, ТС) з’яўляецца працягам ст.-рус. листоносецъ (з XVII ст.). Да ліст і насіць (гл.). Параўн. наступнае слова (лістанош).

Лістанош ’паштальён’ (Сцяшк.), лістаноша ’тс’ (швянч., Сл. ПЗБ), лістаношка (валож., Жд. 2; свісл., Сцяшк. Сл.). Кніжнае слова, якое магло б быць калькай з ням. Brief‑träger (з XIV ст.). Трапіла ў бел. мову праз польскую, параўн. польск. listonosz, в.-луж. listonoš, чэш. listonoš, а таксама ўкр. листоноша (Слаўскі, 4, 285).

Лістапад ₁ ’назва адзінаццатага месяца’ (ТСБМ, Бес., Гарэц., Нас., Бяльк., Яруш.), ’пара, калі ападае ліст з дрэў’ (Бяльк.), ’ападанне лісця восенню’ (ТСБМ). Укр. листопа́д ’тс’, рус. уладз., кур. листопад ’восень’, арханг. ’позняя восень’, наўг. ’верасень’; уладз., арханг., ярасл. ’кастрычнік’; том., вяц., перм., цвяр., кур. ’лістапад’; польск. listopad ’тс’, а ў XV ст. і ’кастрычнік’, в.-луж., чэш., славац. listopad ’лістапад’; славен. listopàd, серб.-харв. ли̏стопад ’лістапад’, ’ападанне лісця’, ’апалае лісце’, макед., балг. листопад ’час ападання лісця’, ст.-слав. листопадъ ’месяц кастрычнік’. Прасл. listo‑padъ ’ападанне лісця’ > ’час, калі ападае лісце’. Да ліст ₁ і па́даць (гл.). Аналагічна ўтвораны і літ. lapkritỹs ’лістапад’, дыял. ’кастрычнік’, ням. Laubfall ’ападанне лісця’, ст.-грэч. φυλλοχόος ’месяц, калі падае лісце’ (Слаўскі, 4, 285–287; Кочерган, Мовознавство, 1967, 1, 59; Стабей, ZfslPh, 1971, 36 (1), 108).

Лістапа́д ₂ ’туберкулёз’ (Касп.), смал. ’лаянкавае слова’. Параўн. листопа́дина, уладз. листопа́дица, алан. листопадка, смал. листопадница, смал., наўг., пск., паўн.-рус. листопадня (колотуха) ’ліхаманка’, ’гарачка’. У выніку семантычнага пераносу (агульная прыкмета — гарачка) з рус. гаворак у віц. листопад ’хвароба’ — таксама семантычны перанос з ’асенняя пара’ (калі часцей, чым летам, прастужваюцца). Параўн. яшчэ рус. дан. листопадный ’брыдкі, агідны’.

Ліста́ць ’гартаць’ (Гарэц., Шат., ТСБМ). З рус. листать ’тс’.

Ліствя́ніцца пакрывацца лісцем’ (навагр., Сцяшк. Сл.) утворана з выразу рабіцца лісцвяным. Параўн. лісцвя́нік (гл.).

Лістота ’лісце’ (ТСБМ, Сцяшк.). Да ліст ₁ (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 205).