улу́каткі, прысл.
Абл. Зігзагам. [Камяк] круціўся ў паветры, ляцеў не па прамой, а неяк улукаткі, як падае ліст з дрэва пры ціхай пагодзе. Дамашэвіч. Абмінаючы лужыны, хлапчук бег улукаткі па двары. Пальчэўскі.
улупі́ць, улуплю, улупіш, улупіць; зак., чым, па кім-чым, каму.
Разм. Ударыць, агрэць. Рыбак раптам аж скалануўся ад рэальнасць свайго жадання кінуцца туды, выхапіць лейцы і ўлупіць па кані — можа б і вырваўся. Быкаў. [Чумак] пацягнуў носам паветра, чмыхнуў і з такой ярасцю ўлупіў сякерай, што буйныя, малінавага колеру трэскі .. паляцелі за будан. Савіцкі.
улу́с, ‑а, м.
1. Уладанне мангольскага хана на тэрыторыі Цэнтральнай Азіі і Усходняй Еўропы.
2. Пасяленне, стойбішча ў народаў Цэнтральнай і Сярэдняй Азіі, Сібіры і ў калмыкаў.
3. У Якуціі да 1926 г. — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка, якая адпавядала раёну.
[Манг.]
улу́сны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да улуса, належыць улусу. Улусны сход. Улусная зямля.
улуча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да улучыць.
улучы́ць, улучу, улучыш, улучыць; зак.
1. што. Знайсці, выбраць зручны час для чаго‑н. Яшчэ і яшчэ раз высылалі большага хлопчыка глядзець, каб улучыць момант і прарвацца. Гарэцкі. Нарэшце Цярэшка ўлучыў хвіліну і перабег вуліцу. Мікуліч.
2. Цэлячы, папасці ў каго‑, што‑н. [Баба:] — І пачаў Мядзведзь шпурляць з печы падушкі-дзяружкі, каб улучыць па званочку. Брыль.
3. каго. Далучыць да каго‑, чаго‑н. (пра жывёл). Улучыць авечку ў чараду.