Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

праката́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад пракатаць ​1.

праката́цца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Спец. Падвергнуцца пракатцы.

праката́цца 2, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Тое, што і пракаціцца (у 2 знач.). Пракатацца на машыне. □ А цяпер Васілінка не бегла, а ляцела да таго лесу з надзеяй пракатацца, ды не як-небудзь, а стоячы на возе і трымаючы ў руках лейцы. Ус.

2. Катацца некаторы час. Пракатацца на санках цэлы дзень.

праката́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Спец. Падвергнуць пракатцы. Пракатаць жалеза.

праката́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Тое, што і пракаціць (у 2 знач.). — Дзядзечка Пракатайце! — чуюцца праз шум матора воклічы дзяцей. Гамолка.

2. Катаць каго‑н. некаторы час.

прака́тванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. пракатваць ​1 — пракатаць ​1.

прака́твацца 1, ‑аецца; незак.

1. Незак. да пракатацца ​1.

2. Зал. да пракатваць ​1.

прака́твацца 2, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да пракаціцца, пракатацца ​2.

прака́тваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да пракатаць ​1.

прака́тваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да пракаціць, пракатаць ​2.

прака́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

Спец. Гарачая апрацоўка металу шляхам абціскання паміж вярчальнымі валамі ў асобых станах. Пракатка груб.

прака́тны 1, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які прызначаецца, служыць для пракаткі, пракату ​1 (у 1 знач.). Пракатны стан. Пракатныя валы. // Выраблены шляхам пракаткі, пракату. Пракатныя металічныя вырабы.

2. Які мае адносіны да вырабу пракату. Пракатная вытворчасць. Пракатны цэх.

прака́тны 2, ‑ая, ‑ае.

1. Які аддаецца напракат. Пракатная машына. Пракатны спартыўны інвентар.

2. Які аддае напракат. Пракатная кантора.

прака́тчык, ‑а, м.

Рабочы пракатнага цэха.

прака́тчыца, ‑ы, ж.

Жан. да пракатчык.