Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

здзяйсня́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць здзяйсняльнага.

здзяйсня́льнік, ‑а, м.

Той, хто здзяйсняе што‑н. Зноў душу бударажыць загадка: як сярод гэтага шуму, бруду, бездарожжа скрозь па будаўнічай пляцоўцы знаходзяцца такія ініцыятары, умельцы, вынаходнікі — здзяйсняльнікі тэхнічнага прагрэсу. Мыслівец.

здзяйсня́льны, ‑ая, ‑ае.

Такі, які можна здзейсніць, які можа здзейсніцца. Здзяйсняльныя жаданні.

здзяйсня́цца, ‑яецца; незак.

1. Незак. да здзейсніцца.

2. Зал. да здзяйсняць.

здзяйсня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да здзейсніць.

здзяўба́ны і здзёўбаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад здзяўбаць.

здзяўба́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; пр. здзяўбаў, ‑ла; зак., што.

Тое, што і здзяўбці.

здзяўбці́, ‑бу, ‑беш, ‑бе; здзяўбём, здзеўбяце; пр. здзёўб, здзяўбла, ‑ло; зак., што.

1. Клюючы, з’есці. Кураняты здзяўблі тварог. Куры здзяўблі ячмень.

2. Клюючы, зрабіць ямкі, адтулшы на паверхні чаго‑н.; пакляваць. Здзяўбці агурок нажом.

здзяці́нець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

У паводзінах, разважаннях зрабіцца падобным на дзіця. Некаторыя хацелі адмахнуцца ад [гаворкі пра коней], казалі, што Агей ужо здзяцінеў на старасць і сам не ведае, што пляце. Крапіва. — Дальбог, здзяцінеў стары, з малым біцца надумаўся! — абураецца нявестка Іваніха. Васілевіч.

здзяці́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.

Тое, што і здзяцінець. Малеча кінулася ад гумна ўцякаць, каб з радасцю пераказаць у хатах, што дзед, мусіць, здзяцініўся. Гарэцкі.