зба́віцца 1, ‑віцца; зак.
Разм. Зменшыцца. убавіцца. Скорасць машыны збавілася.
зба́віцца 2, збаўлюся, збавішся, збавіцца; зак.
Пазбегнуць каго‑, чаго‑н., пазбавіцца, вызваліцца ад каго‑, чаго‑н. Гэта сустрэча здавалася .. [Зосі] цяжкім сном. Яна не магла збавіцца ад гэтага сну. Бядуля. Надакучылі госці братам. Пачалі яны думаць, як ад іх збавіцца. Якімовіч.
зба́віць 1, збаўлю, збавіш, збавіць; зак., што.
1. Адняць (якую‑н. частку) ад агульнай колькасці, вагі і пад. Збавіць кілаграм вагі.
2. таксама чаго. Зменшыць велічыню або колькасць чаго‑н.; убавіць. Збавіць цану. Збавіць крок (пайсці цішэй). Збавіць вагі, у вазе (пахудзець). □ Нам нічога не аставалася, як толькі збавіць ход, каб ненарокам не перакуліць лодку. Сачанка. // Зменшыць сілу чаго‑н.; аслабіць, знізіць. Збавіць тон. □ Калі абставіны склаліся так, што Дарошку не давялося ўключыцца ў другі тур конкурсу, юнак не збавіў тэмпаў, не пачаў працаваць горш. Арабей.
•••
Збавіць газ — зменшыўшы наступленне гаручага, сцішыць ход машыны.
зба́віць 2, збаўлю, збавіш, збавіць; зак., каго-што.
Памагчы пазбегнуць каго‑, чаго‑н.; пазбавіць, вызваліць ад каго‑, чаго‑н. Збавіць ад бяды. Збавіць душу ад пакут. □ Адзіны выхад іх ад смерці збавіць — У час зацішша з крэпасці адправіць. Бачыла.
•••
Божа збаў гл. бог.
зба́віць 3, збаўлю, збавіш, збавіць.
Зак. да бавіць.
збадзя́цца, ‑тося, ‑яешся, ‑яецца; зак.
Разм. Стаць бадзягам (бадзягай), валацугам (валацугай). Зусім збадзяўся чалавек.
збаёдаваць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго-што.
Тое, што і збаёдаць.
збаёдаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Згубіць, невядома дзе падзець. — Але воз трэба забраць зараз, каб стары за зіму не збаёдаў дзе яго. Сабаленка. — А так, пячатка ў мяне з сабою, аформім [цялят], а то яшчэ збаёдаеце, — гаварыў Тамаш. Гурскі. // Загубіць, знішчыць. Збаёдаць чалавека. // Марна патраціць, перавесці. Збаёдаць грошы.
збажына́, ‑ы, ж.
Разм.
1. Агульная назва хлебных злакаў: жыта, пшаніцы, аўса, ячменю. Сеяць збажыну. Зжатая збажына. □ Схіляюцца ў палях у пояс Збажыны калгаснай Каласы. Аўрамчык.
2. зб. Зерне хлебных злакаў; збожжа. Хлопчык, баязліва аглядваючыся на бацьку, сяк-так ускарабкаўся на мяшок са збажыною, што стаяў на лаўцы. Кулакоўскі.
зба́лаваны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад збалаваць.
2. у знач. прым. Раздураны, які прывык да таго, каб яго жаданні і капрызы выконваліся; капрызны. Збалаванае дзіця.
зба́лавацца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; зак.
1. Распесціцца, разбалавацца. Збалавацца ў раскошы. Збалавацца ад гультайства.
2. Стаць надта свавольным, гарэзлівым (пра дзіця).
зба́лаваць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак., каго.
Сапсаваць празмерным балаўством, патураннем. Збалаваць дзіця.