Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аўстры́йцы, ‑аў; адз. аўстрыец, ‑рыйца, м.; аўстрыйка, ‑і, ДМ ‑рыйцы; мн. аўстрыякі, ‑рыек; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Аўстрыі.

аўсю́к, ‑у, м.

Аднагадовая расліна сямейства злакавых; пустазелле, падобнае на авёс.

аўся́нік, ‑а, м.

Крылатае насякомае, якое жыве ўсяго некалькі дзён; падзёнка. Рыба цяпер лепш бярэцца на аўсянікаў. Колас.

аўся́ніца, ‑ы, ж.

Кармавая расліна з сямейства злакавых. Аўсяніца лугавая.

аўся́нішча, ‑а, н.

Поле, з якога сабраны ўраджай аўса або на якім папярэдняй культурай быў авёс. Трэба было яшчэ з ездзіць на Багуціцкую паляну, праверыць, як там аралі пад грэчку мінулагодняе аўсянішча. Краўчанка.

аўся́нка 1, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Аўсяныя крупы. // Каша з такіх круп. // Мука з аўса.

аўся́нка 2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Пеўчая птушка з атрада вераб’іных, якая корміцца пераважна насеннем раслін. Садовая аўсянка. Чаротная аўсянка.

аўся́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае дачыненне да аўса. Аўсянае поле. Аўсяная салома.

2. Які прыгатаваны з аўса або з прадуктаў яго апрацоўкі. Аўсяная мука. Аўсяны кісель.

аўт, ‑а, М аўце, м.

У спартыўных гульнях — становішча, калі мяч, шайба і пад. выходзіць за рысу спартыўнай пляцоўкі.

[Ад англ. out — па-за.]

аўта... 1,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам: 1) аўтамабільны, напрыклад: аўтагараж, аўтазавод, аўтакалона, аўтапарк, аўтатранспарт; 2) аўтамабіль, напрыклад: аўталесавоз, аўтасамазвал, аўтацыстэрна.

аўта... 2,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «аўтаматычны», напрыклад: аўтаперадача, аўтасчэпка, аўтазборка.

аўта... 3,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «самаходны», напрыклад: аўтавагон, аўтадрызіна, аўтагрэйдар.

аўта... 4,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам: «свой», «уласны» або аснове «сама...», напрыклад: аўтабіяграфія, аўтапартрэт, аўтагравюра, аўтакаментарыі.

[Ад грэч. autos — сам.]

аўтаама́тар, ‑а, м.

Вадзіцель аўтамабіля, які мае пасведчанне шафёра-аматара.