Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

прасціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прасцерці.

пра́сціся, прадзецца; незак.

Зал. да прасці.

прасцэ́ніум, ‑а, м.

Спец. Частка сцэны перад заслонай. На прасцэніум выходзіць акцёр.. і спявае песні. «Маладосць».

[Лац. proscenium.]

прасця́г, ‑у, м.

Свабодны, вялікі прастор; шыр. Над прасцягамі заросшай дрыгвы слаўся рэдкі туман. Краўчанка. Імчыцца, ляціць па неабсяжным сонечным прасцягу поезд. Васілёнак.

прасця́к, ‑а, м.

Разм. Прастадушны, бясхітрасны і недалёкі чалавек. Вер людзям, ды не будзь занадта прасцяком, Бо іншы дабрадзея носіць маску, Каб пры выпадку абыйсці цябе цішком... Валасевіч. Галаўня паступова мяняў думку наконт Сцяпана. «Ён не які-небудзь прасцяк. Бач якімі доказамі шпурляе». Гроднеў. Аўтару вадэвіляў і гумарыстычных апавяданняў, Міхасю Чароту былі зразумелыя пажаданні Міровіча, тым больш, што і ў «Хатцы», і ў Галубка ён сам іграў на сцэне вясёлых прасцякоў. «Полымя».

прасцяко́м, прысл.

Разм. Па прамой лініі, самым кароткім шляхам. Граніца... Праз палі і кручы Лягла граніца прасцяком. Калачынскі.

прасця́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Жан. да прасцяк.

прасы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. Абазвацца сыканнем. — Цсс... — прасыкаў замест адказу Дзіма, прыклаўшы палец да губ. Якімовіч.

2. Сыпаць некаторы час.

прасыпа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да праспацца.

прасыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да праспаць.