Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гранулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак., што.

Спец. Надаць (надаваць) якому‑н. рэчыву форму зярнят, невялічкіх камячкоў. Грануляваць салетру. Грануляваць шлак.

грануля́цыя, ‑і, ж.

1. Тое, што і грануляванне.

2. Бачная зярністасць сонечнай паверхні.

3. Новая тканка, якая разрастаецца пры загойванні раны і мае зярністы выгляд.

грань, ‑і, ж.

1. Лінія падзелу; граніца, мяжа. Былі гады змагання На грані дзвюх эпох. Кастрычніцкіх паўстанняў Ніхто не перамог. Колас. // перан. Тое, што адрознівае адно ад другога. У Лынькова часта нельга правесці грані паміж.. аўтарскай унутранай псіхалагічнай характарыстыкай і ўнутраным маналогам самога героя. Дзюбайла.

2. Плоская паверхня прадмета, якая ўтварае вугал з другой такой жа паверхняй. Грані куба. Грані паралелепіпеда.

3. Кант, утвораны дзвюма плоскасцямі, якія перасякаюцца.

грасі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Вымаўляць гук «р» на французскі манер; картавіць.

[Ад фр. grasseyer.]

гратэ́ск, ‑у, м.

1. Мастацкі прыём у літаратуры і мастацтве, заснаваны на празмерным перавелічэнні, спалучэнні нечаканых і рэзкіх кантрастаў, а таксама мастацкі твор, створаны пры дапамозе гэтага прыёму. Майстар гратэску.

2. Назва шрыфту з раўнамернай таўшчынёю штрыхоў.

[Іт. grottesca.]

гратэ́скавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гратэску. Гратэскавыя вобразы.

граф, ‑а, м.

Дваранскі тытул у дарэвалюцыйнай Расіі і Заходняй Еўропе, вышэйшы за баронскі. // Асоба, якая мае гэты тытул.

[Ням. Graf.]

графа́, ‑ы, ж.

1. Палоска, слупок, калонка паміж дзвюма вертыкальнымі лініямі (у класных журналах, канторскіх кнігах і пад.). У графе, дзе былі выведзены адзнакі за апошні квартал, па мове ў Рыгоравым табелі красавалася прыгожа выпісаная настаўніцай чацвёрка. Краўчанка.

2. Раздзел тэксту; рубрыка.

[Ад грэч. graphē — рыса, лінія.]

графалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да графалогіі.

графало́гія, ‑і, ж.

Вывучэнне почырку з пункту гледжання выяўлення ў ім характару чалавека.

[Ад грэч. graphō — пішу і logos — вучэнне.]