Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

прываро́тны, ‑ая, ‑ае.

У забабонных уяўленнях — які можа прывабіць, выклікаць любоў да каго‑н. Прываротны корань. Прываротнае зелле.

прываро́чвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да прыварочваць.

прываро́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прывярнуць.

прывары́цца, ‑варыцца; зак.

Спец.

1. Прымацавацца да чаго‑н. шляхам зваркі.

2. Прымацавацца да чаго‑н. пад уздзеяннем высокай тэмпературы (пра што‑н. плаўкае).

прывары́ць, ‑вару, ‑варыш, ‑варыць; зак., што.

1. і чаго. Разм. Зварыць яшчэ, у дадатак да ўжо зваранага. Прыварыць капусты.

2. Спец. Прымацаваць да чаго‑н. зваркай. Прыварыць адламаную частку трубы. Прыварыць ручку да металічнага каўша.

прыватна...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнню адпавядае слову «прыватны» (у 1 знач.), напрыклад: прыватнагаспадарчы, прыватнакапіталістычны.

прыватнагаспада́рчы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прыватнай гаспадаркі, звязаны з ёй. Прыватнагаспадарчы сектар.

прыватнакапіталісты́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прыватнага, не дзяржаўна-манапалістычнага капіталізму. Прыватнакапіталістычны сектар у прамысловасці.

прыва́тнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць прыватнага (у 3 знач.).

2. Падрабязнасці дэталь. [Паэт], клапоцячыся пра зладжанасць і зграбнасць свайго твора нават у прыватнасцях, скараціў нямала пейзажных уставак. Бугаёў.

•••

У прыватнасці (пабочн.) — ужываецца для ўдакладнення, падкрэслівання прыватнага прыкладу. — У нас знойдзецца сёе-тое для атрада. У прыватнасці, ёсць у нас зброя, боепрыпасы, харчаванне, медыкаменты, адзенне. Новікаў.

прыватнаўла́сніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прыватнай уласнасці, да валодання прыватнай уласнасцю. Прыватнаўласніцкая гаспадарка. Прыватнаўласніцкія землі. Прыватнаўласніцкі сектар у сельскай гаспадарцы. // Уласцівы ўладальніку прыватнай уласнасці. Прыватнаўласніцкія інтарэсы.