грамафо́н, ‑а, м.
Музычны апарат з рупарам для ўзнаўлення гукаў, запісаных на спецыяльных пласцінках. Дуня заводзіла хрыпаты грамафон, потым прымусіла спяваць Віктара. Колас.
[Ад гр. gramma — літара, запіс і phōnē — гук.]
грамафо́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да грамафона. Грамафонныя пласцінкі. Грамафонныя іголкі.
грамаце́й, ‑я, м.
Разм. Граматны чалавек. Маці пайшла да грамацея Мікіты Хадуна, які пісаў людзям «прашэнні», і адпісала аб новым прыбытку ў хаце. Каваль.
грамаце́йка, ‑і, ДМ ‑цейцы; Р мн. ‑цеек; ж.
Жан. да грамацей.
грамза́піс, ‑у, м.
Запіс музыкі, прамовы і пад. на грамафоннай пласцінцы.
грамі́ла, ‑ы, м.
Разм. пагард.
1. Пра высакарослага грузнага чалавека. Прыгнуўшы галаву, граміла волатаўскага складу пераступіў парог і апынуўся ў пакоі допытаў. Колас.
2. Бандыт, пагромшчык.
грамі́ць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак., каго-што.
Разм. Разбіваць, знішчаць. Партызаны грамілі варожыя гарнізоны, падрывалі на дарогах варожыя грузавікі. Краўчанка. // перан. Разм. Выступаць з рэзкімі нападкамі на каго‑, што‑н. Легальныя газеты грамяць бюракратыю, патрабуюць удзелу прадстаўнікоў народа ў дзяржаўным кіраванні. Ленін.
грамні́цы, ‑ніц.
1. толькі мн. Свята ў хрысціян, якое прыпадае на 15 лютага па новаму стылю ў праваслаўных і на 2 лютага ў католікаў. Ужо мінулі і грамніцы, Аселі пругкія снягі, І дзень на новыя граніцы Свае заносіць берагі. Колас.
2. адз. (грамні́ца, ‑ы, ж.). Свечка, якую асвячаюць у царкве або касцёле на грамніцы.
грамні́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да грамніцы, грамніц. Грамнічныя марозы. Грамнічная свечка.