уло́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Папасці ў непрыемнае становішча, бяду.
2. Закахацца ў каго‑н. — Ого, — не сцярпеў Цімка, — ці не ўлопаўся ты ў каго? Каваль.
уло́ў, улову, м.
1. Лоўля рыбы, звера. Мая — дачка рыбака, з пяці-шасці гадоў хадзіла з бацькам у мора на ўлоў. Дуброўскі.
2. Тое, што злоўлена, вылаўлена; колькасць налоўленага; здабыча. Андрэй моўчкі паставіў вядро з уловам далей ад ракі, парваў травы і закідаў ёю акуня і соміка, каб не сушыла сонца. Ваданосаў. Спусціўся [Бамбала] з горкі.. і адразу апынуўся ў людскім натоўпе, які сабраўся ля выгружанага з баркасаў улову. Карамазаў.
уло́ўлены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад улавіць.
уло́ўліванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. улоўліваць — улавіць.
уло́ўлівацца, ‑аецца; незак.
Зал. да улоўліваць.
уло́ўліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да улавіць.
уло́ўнік, ‑а, м.
Спец. Прыстасаванне, механізм для ўлоўлівання чаго‑н. Улоўнік металічнага пылу.
уло́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. (звычайна са словамі «ледзь», «ледзьве»). Малапрыкметны, слабы, невыразны. Ледзь улоўны пах лугавых траў. □ Пад ледзь улоўнымі павевамі ветру кланяліся, высцілаліся доўгія сцябліны кавылю. Даніленка. Столаначальнік адчуў ледзь улоўную іронію, сярдзіта паглядаў на пісца. Мехаў. Радасць, навеяная пісьмамі, змешвалася з усё больш улоўным пачуццём адзіноты, тым пачуццём, якога Паходня не любіў і стараўся пазбавіцца ў рабоце, у сустрэчах з людзьмі. Хадкевіч.
2. Спец. Які дае добры ўлоў. Улоўны год.
улу́каткі, прысл.
Абл. Зігзагам. [Камяк] круціўся ў паветры, ляцеў не па прамой, а неяк улукаткі, як падае ліст з дрэва пры ціхай пагодзе. Дамашэвіч. Абмінаючы лужыны, хлапчук бег улукаткі па двары. Пальчэўскі.
улупі́ць, улуплю, улупіш, улупіць; зак., чым, па кім-чым, каму.
Разм. Ударыць, агрэць. Рыбак раптам аж скалануўся ад рэальнасць свайго жадання кінуцца туды, выхапіць лейцы і ўлупіць па кані — можа б і вырваўся. Быкаў. [Чумак] пацягнуў носам паветра, чмыхнуў і з такой ярасцю ўлупіў сякерай, што буйныя, малінавага колеру трэскі .. паляцелі за будан. Савіцкі.