Verbum

рабіна, ✂, ж.

Дрэва з гронкамі дробных гаркаватых аранжава-чырвоных пладоў, а таксама ягады гэтага дрэва.

• Пад акном расцвіла маладая р.
• Кампот з рабіны.

|| памянш. рабінка, ✂.

|| прым. рабінавы, ✂.

• Р. колер.
• Рабінавая гарэлка.
• Рабінавая ноч (цёмная летняя ноч з громам, маланкай, дажджом або толькі з бесперапыннымі зарніцамі).

рабінаўка, ✂, ж. (разм.).

Рабінавая наліўка або настойка.

рабіннік​¹, ✂, м.

Зараснік з дрэў рабіны.

рабіннік​², ✂, м.

Вялікі шэры дрозд.

рабіцца, ✂; незак.

1. Станавіцца.

   • Р. вясёлым.
   • Чалавек робіцца майстрам у час працы.
   • Рабілася млосна (безас.).

2. Адбывацца, тварыцца.

   • Бацька добра ведаў, што рабілася ў хаце.

3. З’яўляцца, утварацца (разм.).

   • Калі яна смяялася, на шчочках рабіліся ямачкі.

4. Вырабляцца з чаго-н.

   • Цэгла робіцца з гліны.

◊

• Што яму робіцца (зробіцца)! (разм.) — нічога з ім не здараецца, нічога з ім не будзе.

|| зак. зрабіцца, ✂.

рабіць, ✂; незак.

1. Займацца чым-н., праяўляць якую-н. дзейнасць, паступаць якім-н. чынам.

   • Ён нічога не робіць.
   • Р. усё па-свойму.
   • Думай з вечара, а рабі з рання (прыказка).

2. Працуючы, вырабляць, майстраваць.

   • Р. мэблю.
   • Р. марожанае.

3. Працаваць дзе-н., кім-н.

   • Р. на заводзе.
   • Р. закройшчыкам у атэлье.
   • Р. аграномам у калгасе.

4. што (у спалучэнні з займ. «сабе» або без яго). Заказваючы, даручаць вырабіць што-н. для сябе (разм.).

   • Р. абноўку.
   • Р. касцюм у атэлье.

5. У спалучэнні з назоўнікам выражае дзеянне паводле знач. гэтага назоўніка.

   • Р. памылкі (памыляцца).
   • Р. назіранне (назіраць).

6. Аказваць, прычыняць што-н. каму-н.

   • Р. дабро людзям.

7. Ператвараць у каго-, што-н., выконваючы якія-н. дзеянні.

   • Р. з хлопца камедыянта.

8. каго (што) кім або якім. Прыводзіць у які-н. стан, становішча.

   • Р. чалавека шчаслівым.

9. Утвараць сабой.

   • Рака рабіла круты паварот.

|| зак. зрабіць, ✂.

работа, ✂, ж.

1. Знаходжанне ў дзеянні, працэс ператварэння аднаго віду энергіі ў другі.

   • Адзінка работы (спец.).
   • Р. сэрца.

2. Кола заняткаў, справа, дзейнасць.

   • Разумовая р.
   • Фізічная р.
   • Грамадская р.

3. Служба, праца ў якой-н. установе, на якім-н. прадпрыемстве.

   • Паступіць на работу.
   • Сумяшчаць работу на заводзе з вучобай у тэхнікуме.

4. мн. Дзейнасць па стварэнню, выпуску, апрацоўцы чаго-н.

   • Сельскагаспадарчыя работы.
   • Унутраныя работы ў новым доме.

5. Прадукт працы, выраб, твор.

   • Выстаўка работ мастака.
   • Друкаваная р.

6. Матэрыял, які знаходзіцца ў працэсе вырабу.

   • Прынесці работу дадому.

7. Якасць або спосаб выканання чаго-н.

   • Замок кавальскай работы.

◊

• Пусціць у работу — даць прымяненне чаму-н.

|| памянш.-ласк. работка, ✂.

работадавец, ✂, м. (афіц.).

Той, хто дае работу, наймае рабочую сілу.

работадаўца, ✂, м. (афіц.).

Тое, што і работадавец.

работнік, ✂, м.

1. Той, хто працуе; працаўнік.

   • Ён — добры р.

2. Чалавек, які працуе дзе-н., займаецца якой-н. дзейнасцю.

   • Адказны р.
   • Работнікі друку.

3. Наёмны рабочы, парабак (уст.).

   • Гаспадар і р.

|| ж. работніца, ✂.

|| прым. работніцкі, ✂.