Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

хмель2, , м.

Стан ап’янення, выкліканы алкагольнымі напіткамі.

  • Яго х. не бярэ.

хмельны, .

  1. Які знаходзіцца ў стане ап’янення, нецвярозы.

  2. Які выклікае ап’яненне.

    • Х. напітак.
    • Выпіць хмельнага (наз.).

хмелявод, , м.

Спецыяліст па хмеляводству.

хмеляводства, , м.

Вырошчванне хмелю як галіна раслінаводства.

|| прым. хмеляводчы, .

хмурнець, ; незак.

  1. Рабіцца, станавіцца хмурым, воблачным.

    • Хмурнела неба.
  2. перан. Станавіцца панурым, хмурным (у 2 знач.).

|| зак. схмурнець, .

хмурны, і хмуры, .

  1. Пахмурны, воблачны (пра неба, пагоду і пад.).

    • Х. дзень.
    • Хмурная пара года.
  2. перан. Сумны, пануры.

    • Гаспадар сядзеў х.
    • Х. настрой.

|| наз. хмурнасць, .

хмурыцца, ; незак.

  1. Зацягвацца хмарамі, станавіцца хмурым.

    • Неба х.
    • Х. на дождж (безас.).
  2. перан. Станавіцца хмурным, насуплівацца.

    • Твар х.

хмурыць, ; незак.

Панура або задумліва моршчыць, насупліваць (лоб, бровы).

хмызняк, і хмыз, , м.

Кусты, зараснік.

  • Каля рэчкі быў густы х.

|| прым. хмызняковы, .

хмыкаць, ; незак. (разм.).

Вымаўляць «хм» або «гм», выказваючы здзіўленне, іронію, сумненне, злосць.

  • Чаго ты хмыкаеш?

|| аднакр. хмыкнуць, .

|| наз. хмыканне, .