Verbum

навязацца, ✂; зак. (разм.).

Напрасіцца; дамагчыся свайго назойлівымі просьбамі.

• Н. ў сябры.

навязаць, ✂; зак.

1. чаго. Нарыхтаваць, зрабіць шляхам вязання.

   • Н. шапак.
   • Н. венікаў.

2. Прымацаваць, узяць на прывязь.

   • Н. каня на лузе.

3. перан., каго-што каму. Прымусіць прыняць або зрабіць што-н. супраць яго волі, жадання.

   • Н. сваю думку.
   • Н. бой.

|| незак. навязваць, ✂.

навярнуцца, ✂; зак.

1. Выступіць на вачах (пра слёзы).

   • Ад болю навярнуліся слёзы на вачах.

2. Нахіліцца на бок.

|| незак. наварочвацца, ✂.

навярнуць, ✂; зак.

1. каго-што чым. Палажыць што-н. цяжкае паверх чаго-н.

   • Н. каменем.

2. чаго. Налажыць, накідаць многа чаго-н.; наваліць.

   • Н. зямлі.

3. пераважна безас., чаго. Намесці, нагнаць у вялікай колькасці.

   • Навярнула гурбы снегу.

4. Нахіліць у які-н. бок.

   • Н. цэбар.

5. чаго і без дапаўнення. Нагаварыць на каго-н. няпраўды; наплесці (разм.).

   • Н. на чалавека немаведама чаго.

|| незак. наварочваць, ✂.

навярстаць​¹, ✂; зак. (спец.).

Шляхам вёрсткі зрабіць у нейкай колькасці.

|| незак. навёрстваць, ✂.

навярстаць​², ✂; зак.

Тое, што і нагнаць.

• Н. упушчанае.

|| незак. навёрстваць, ✂.

навярэдзіцца, ✂; зак.

Тое, што і наверадзіцца.

навярэдзіць, ✂; зак.

Тое, што і наверадзіць.

навясны, ✂.

Прыстасаваны для навешвання.

• Навясныя дзверы.

нага, ✂, ж.

1. Адна з дзвюх ніжніх канечнасцей чалавека, а таксама адна з канечнасцей жывёл.

   • Доўгія ногі.
   • Пераступіць з нагі на нагу.
   • Перанесці хваробу на нагах.
   • Ісці нага ў нагу (нароўні з кім-н., у адпаведнасці з кім-, чым-н.).
   • Збіцца з ног (стаміцца, змучыцца ад клопатаў, беганіны).
   • Падняцца на ногі (таксама перан. стаць дарослым, самастойным).
   • Бегчы з усіх ног (вельмі хутка, што ёсць моцы).
   • Паставіць на ногі (перан. вылечыць, выгадаваць да самастойнага жыцця).
   • Адной нагой у магіле (быць блізкім да смерці).
   • Ляжаць без задніх ног (перан. не мець сілы павярнуцца).
   • Падняць на ногі (перан. усхваляваць, прымусіць трывожыцца).
   • Паставіць з ног на галаву (перан. няправільна растлумачыць што-н.).
   • Блытацца пад нагамі (замінаць, перашкаджаць каму-н.).
   • Ні нагой куды-н., да каго-н. (перан. не бываць дзе-н.).
   • Ледзь ногі носяць (аб вялікай стомленасці, старасці).
   • Ледзь ногі цягнуць (з цяжкасцю ісці).
   • Ледзь вынесці ногі (пазбегнуць небяспекі, выратавацца).
   • Ног не чуць пад сабой ад радасці (быць у вельмі добрым настроі).
   • Устаць з левай (не з той) нагі (быць у дрэнным настроі).
   • Траціць грунт (глебу, зямлю) пад нагамі (пазбаўляцца таго, на чым грунтуецца грамадскае становішча, светапогляд і пад.).

2. Апора, ніжняя частка мэблі, пабудовы, механізма.

   • Стол на чатырох нагах.

◊

• На шырокую нагу (разм.) — вельмі багата, раскошна.

• Быць на роўнай назе з кім — быць у добрых сяброўскіх адносінах.

|| памянш. ножка, ✂.

|| прым. нажны, ✂.