Verbum

нага назоўнік | жаночы род

1. Адна з дзвюх ніжніх канечнасцей чалавека, а таксама адна з канечнасцей жывёл.

   • Доўгія ногі.
   • Пераступіць з нагі на нагу.
   • Перанесці хваробу на нагах.
   • Ісці нага ў нагу (нароўні з кім-н., у адпаведнасці з кім-, чым-н.).
   • Збіцца з ног (стаміцца, змучыцца ад клопатаў, беганіны).
   • Падняцца на ногі (таксама пераноснае значэнне: стаць дарослым, самастойным).
   • Бегчы з усіх ног (вельмі хутка, што ёсць моцы).
   • Паставіць на ногі (пераноснае значэнне: вылечыць, выгадаваць да самастойнага жыцця).
   • Адной нагой у магіле (быць блізкім да смерці).
   • Ляжаць без задніх ног (пераноснае значэнне: не мець сілы павярнуцца).
   • Падняць на ногі (пераноснае значэнне: усхваляваць, прымусіць трывожыцца).
   • Паставіць з ног на галаву (пераноснае значэнне: няправільна растлумачыць што-н.).
   • Блытацца пад нагамі (замінаць, перашкаджаць каму-н.).
   • Ні нагой куды-н., да каго-н. (пераноснае значэнне: не бываць дзе-н.).
   • Ледзь ногі носяць (аб вялікай стомленасці, старасці).
   • Ледзь ногі цягнуць (з цяжкасцю ісці).
   • Ледзь вынесці ногі (пазбегнуць небяспекі, выратавацца).
   • Ног не чуць пад сабой ад радасці (быць у вельмі добрым настроі).
   • Устаць з левай (не з той) нагі (быць у дрэнным настроі).
   • Траціць грунт (глебу, зямлю) пад нагамі (пазбаўляцца таго, на чым грунтуецца грамадскае становішча, светапогляд і пад.).

2. Апора, ніжняя частка мэблі, пабудовы, механізма.

   • Стол на чатырох нагах.На шырокую нагу (размоўнае) — вельмі багата, раскошна.
   • Быць на роўнай назе з кім — быць у добрых сяброўскіх адносінах.

|| памяншальная форма: ножка.

|| прыметнік: нажны.