Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

калаціць, ; незак.

  1. Выклікаць дрыжанне чаго-н., хістаць, трэсці.

    • Выбухі гармат калацілі горад.
    • К. антонаўкі (трасучы, выклікаць ападанне пладоў).
  2. каго (што). Выклікаць дрыжыкі (пра страх, ліхаманку, холад і пад.).

    • Мяне калоціць (безас.).
  3. каго-што і без дапаўнення.

    • Рабіць вобыск (разм.).
  4. Гатаваць якую-н. страву, размешваючы калатоўкай (разм.).

    • К. зацірку.
  5. перан. Выклікаць непрыемнае пачуццё.

    • Гэта несправядлівасць калоціць мяне.
  6. Абіваць, акалочваць снапы.

    • К. снапы жыта.

калаццё, , н. (разм.).

Рэзкі колючы боль у баку; колікі.

калач, , м.

Пшанічны хлеб, выпечаны ў выглядзе замка з дужкай.

  • Цёрты калач (разм.) — пра вельмі вопытнага чалавека.

|| прым. калачны, .

калашмаціць, ; незак. (разм.).

  1. Кудлаціць, тармасіць, моцна тузаць.

    • К. ніткі.
    • Свінні калашмацілі снапы.
  2. Біць.

    • Хлапчукі калашмацілі адзін аднаго.

|| зак. адкалашмаціць, .

калашына, , ж. (разм.).

Тое, што і калоша.

калгас, , м.

Аб’яднанне сялян для сумеснага вядзення сельскай гаспадаркі на аснове абагуленых сродкаў вытворчасці (са скарачэння слоў: калектыўная гаспадарка).

  • Усім калгасам выехалі на жніво.

|| прым. калгасны, .

калгаснік, , м.

Селянін — член калгаса.

|| ж. калгасніца, .

калготкі, .

Трыкатажны выраб у выглядзе панчох, вывязаных разам са штанамі.

  • Дзіцячыя, жаночыя к.

|| прым. калготачны, .

калдобіна, , ж.

Выбоіна, яма на дарозе; паглыбленне або ўпадзіна на дне вадаёма.

калдуны1, , м. (разм.).

Клёцкі, начыненыя мясным або іншым фаршам.