Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

коўкі, .

Які добра паддаецца каванню, коўцы.

  • Коўкае жалеза.

|| наз. коўкасць, .

коўш, , м.

  1. Шырокая круглая пасудзіна з ручкай для чэрпання вадкасці.

    • Зачэрпнуць вады каўшом.
  2. Вялікае металічнае прыстасаванне ў розных механізмах для зачэрпвання, высыпання, разлівання і пад.

    • Ліцейны к.
    • К. экскаватара.

|| прым. каўшовы, .

кофе, нескл., м.

  1. Зярняты (насенне) трапічнай расліны — кафейнага дрэва.

    • К. ў зярнятах.
  2. Напітак, прыгатаваны з такіх молатых зярнят, а таксама заменнік такога напітку, кава.

    • Чорны к.
    • Жалудовы к.

|| прым. кафейны, .

  • К. напітак.
  • Кафейнага колеру ніткі (цёмна-карычневага).

кофта, , ж.

Кароткае жаночае адзенне (звычайна трохі ніжэй пояса).

  • К. з паркалю.

|| памянш. кофтачка, .

|| прым. кофтачны, .

кохлік, , м. (разм.).

Вострая інфекцыйная, пераважна дзіцячая хвароба, якая характарызуецца прыступамі моцнага сутаргавага кашлю.

|| прым. кохлічны, .

коцік1, , м.

  1. Марская млекакормячая жывёліна сямейства вушастых цюленяў з каштоўным футрам.

  2. Футра гэтай жывёліны.

|| прым. коцікавы, .

  • Коцікавае футра.

коцік2, , м.

Суквецце з дробных кветачак у некаторых дрэвавых раслін, якое ападае пасля цвіцення.

  • Коцікі на вербах.

кош, , м.

  1. Сплеценая з лазы, карэння і пад. круглая пасудзіна ў выглядзе кашолкі для складання і пераноскі чаго-н.

    • Сплесці к.
    • Насыпаць к. бульбы.
    • К. грыбоў.
  2. Скрыня ў млыне пад жорнамі, у якую засыпаюць збожжа для памолу.

|| прым. кашовы, .

кошанка, , ж. (разм.).

Зялёная падкормка (сумесь вікі з аўсом, зялёнае жыта і пад.).

кошка1, , ж.

Свойская млекакормячая жывёліна з сямейства кашэчых; самка ката.

  • К. мыецца — госці будуць (павер’е).
  • На сэрцы (на душы) кошкі скрабуць (перан. пра трывожны стан, чаканне чаго-н. непрыемнага).
  • Чорная к. прабегла паміж кім-н. (перан. сапсаваліся адносіны, пасварыліся).
  • К. мышцы не таварыш (прыказка). Збродлівай кошцы хвост уцінаюць (прыказка).

|| памянш. кошачка, .

|| прым. кашэчы, і кашачы, .

  • Кашэчыя (і кашачыя) лапы.
  • Кашэчыя (і кашачыя) звычкі.
  • Сямейства кашэчых (наз.).