Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Лягджа́й, ляґджа́й, ляжджа́й, лежджай ’від асакі, Carex L.’ (свісл., маст., КЭС; Сл. ПЗБ), ляжа́й ’тс’ (асіп., рагач., бярэз., Сл. ПЗБ); ’рагоз, Typha L.’ (Сл. ПЗБ). Балтызм, параўн. літ. lagėsčiai, lagesčiai, legė̃stas ’дзядоўнік, бадзяк, Cirsium oleraceum Scop.’ Для гэтай назвы ў бел. гаворках існуе і глухі варыянт, характэрны для балтызмаў: ляшч ’тс’ (там жа), плюшчэй ’тс’ (Кіс.), падпраўлены народнай этымалогіяй ад плюшч.

Ляге́нне ’вантробы’ (Мсцісл., Полымя, 1987, 7). Да лёгкі, лёганёўе (гл.).

Ляге́нь ’рыба шчыпоўка, Cobitus taenia’, ’рыба галец, Nemachilus barbatulus’ (Інстр. II). Да ляжаць < прасл. legti (гл.). Параўн. і іншую назву гальца — ле́жань.

Ля́гір ’нікацін у люльцы’ (віл., Сл. ПЗБ). З польск. lagier ’ляк, сок з сялёдкі’ і інш. значэнні, якое Слаўскі (4, 27) выводзіць з ням. Lagier (< с.-в.-ням. lëger ’асадак у віне’).

Лягку́шка ’лёгкае’ (Ян.), тураў. лёгку́шы, легку́шы, лёгку́ша, легку́ша, леўку́ша ’тс’ (ТС). Да лёгкі (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 125).

Лягорычча, ля́гарре, лягары́чышча, лягорре ’месца каля гары’ (слаўг., Яшк.). Да ля1 і гара з суфіксамі ‑ьje і ‑išče.

Лягота ’ільгота’ (Шат.). Да ільгота (гл.). Гэтаксама паўн.-рус. легота ’тс’.

Лягты́ка ’чалавек, лёгкі на хаду’ (КЭС, лаг.). Да лягчы́ць, лёгкі (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 76).

Лягу́мнічча, легумне́чча ’месца каля гумна або вакол яго’ (слаўг., Яшк.). Да ля1 і гумно (гл.).

Лягу́ха, лягу́шка, люга́шка ’жаба’ (ТСБМ, Бяльк.; в.-дзв., Сл. ПЗБ), ляжэнька ’жабка’ (Бяльк.), лягуха ’рапуха’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Да ля́га1 (гл.).