ну́мар, ‑а, м.
1. Парадкавы лік прадмета ў радзе яму падобных. Нумар аблігацыі. □ Кудзіны займалі кватэру нумар два. Хадкевіч. Лугавец падышоў да тэлефона, назваў нумар. Краўчанка.
2. Прадмет, абазначаны пэўным лікам па парадку. Апошні нумар часопіса. □ Вялікую радасць перажыў Лабановіч, калі яму прыслалі першы нумар першай беларускай газеты. Колас.
3. Жэтон, планка, ярлык і пад. з адбіткам або малюнкам лічбы. Цяпер.. [Вера] павінна была прыходзіць раней за ўсіх, выносіць з будкі дошку з жэтонамі, і рабочыя, прыходзячы на работу, здымалі кожны свой нумар. Мікуліч. Падвешаны над брамаю нумар паказваў на дом, у якім жыла Ганна. Гартны.
4. Размер адзення, абутку і інш. Трыццаты нумар нітак. □ [Гаспадар:] — У чаравіках толькі па бруку шпацыраваць. Які вы нумар носіце? Новікаў.
5. Асобны пакой у гасцініцы, лазні і пад. Акно шырока раскрыта, а ў нумары [гасцініцы] душна і горача. В. Вольскі.
6. Асобнае закончанае выступленне артыстаў (у тэатры, на канцэрце і пад.). З вольнымі нумарамі выступалі Ліда і Наташа Гоман. Шамякін. Перад самым пачаткам у партэры прайшлі чуткі, што ў праграме канцэрта ёсць вельмі цікавы нумар. Самуйлёнак.
7. перан. Разм. Які‑н. нечаканы, дзіўны ўчынак. Няўжо.. Габрусь здольны выкінуць такі нумар? Шынклер.
8. Баец гарматнага, кулямётнага і пад. разліку. Першы нумар разліку, малады сілезскі шахцёр Ян Філец, — найлепшы кулямётчык батальёна. Брыль.
[Ад лац. numerus — лік.]
нумарава́льны, ‑ая, ‑ае.
Прызначаны для нумарацыі (у 1 знач.). Нумаравальны апарат.
нумарава́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. нумараваць.
нумарава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад нумараваць.
2. у знач. прым. Абазначаны лічбай, нумарам. Нумараванае месца.
нумарава́цца, ‑руецца; незак.
Зал. да нумараваць.
нумарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.
Значыць лічбамі, ставіць на чым‑н. нумары ў паслядоўным парадку.
нумара́тар, ‑а, м.
1. Апарат для нумаравання (аблігацый, білетаў, квітанцый і пад.).
2. Прыстасаванне пры электрычным званку, якое паказвае нумары месц, адкуль падаецца званок (напрыклад у гасцініцы).
[Ад лац. numerator — лічыльнік.]
нумарацы́йны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да нумарацыі.
нумара́цыя, ‑і, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. нумараваць. Нумарацыя старонак.
2. Лічбавае абазначэнне прадметаў, якія змяшчаюцца ў паслядоўным парадку. [Валя] хвалявалася, паднімаючыся на крутых ўсходах і прыглядаючыся да нумарацыі кватэр. Чорны.
3. Сукупнасць прыёмаў называння і абазначэння лікаў; сістэма злічэння. Дзесятковая нумарацыя.
[Лац. numeratio.]
нумарны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да нумара, мае нумар. Нумарны знак. □ Нумарны ліхтарык [дома] яшчэ не гарэў, але нумар быў зусім чытэльны. Чорны.
2. Які значыцца пад умоўным нумарам, шыфрам; сакрэтны. Нумарны завод. Нумарны інстытут. Нумарны праект.