Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

вядзе́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. весці (у 1, 2 і 6 знач.).

вядзе́рца, ‑а; Р мн. ‑рац; н.

Памянш. да вядро (у 1 знач.); невялікае вядро. З вядзерцам у руцэ.. [Ядвіся] скоранька ішла да студні. Колас.

вядзёрны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да вядра. Вядзёрнае дно.

2. Ёмістасцю ў адно вядро. Вядзёрны бачок. Вядзёрны чыгун.

вядзьма́к, ведзьмака, м.

Тое, што і вядзьмар.

вядзьма́р, ведзьмара, мн. ведзьмары, ‑оў; м.

Той, хто займаецца вядзьмарствам. На шурпатай кары клалі знак ведзьмары На людскую нядолю і гора. Колас.

вядзьма́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Жан. да вядзьмар.

вядзьма́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вядзьмарства.

вядзьма́рства, ‑а, н.

Заклінанні, якімі, на думку забабонных людзей, можна ўздзейнічаць на лёс чалавека і прыроду.

вядзьма́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Займацца вядзьмарствам.

вядо́ма,

1. безас. у знач. вык. Аб наяўнасці якіх‑н. звестак. Імя гэтага чалавека было вядома таму, хто хоць зрэдку чытаў сельскагаспадарчую літаратуру. Сабаленка. [Кавалёва] усміхнулася, схавала насенне ў кішэню і прамовіла: — Мне ўжо ўсё вядома. Дуброўскі.

2. у знач. пабочн. Зразумела; канечне. Я быў за старшага ў атрадзе і, вядома, усе чакалі маёй каманды. Якімовіч. Хацелася мне, вядома, пачуць ад Коласа нешта незвычайнае, важнае. Брыль.

3. часціца сцвярджальная. Бясспрэчна. Ты напішаш мне? — Вядома, напішу.

•••

Аднаму богу вядома — пра тое, што нікому не вядома.

Як вядома (у знач. пабочн.) — пра тое, што ўсе ведаюць.