зняна́цку, прысл.
Раптоўна, нечакана, без папярэджання. Затопленыя знянацку, немцы спачатку стоўпіліся невялікімі групамі, потым кінуліся хто куды. Сіняўскі. Двое мужчын.. падыходзяць да старасты, знянацку хапаюць яго і, разгойдаўшы, кідаюць цераз плот у крапіву. Якімовіч.
зняпра́ўдзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.
Даказаць непраўдзівасць (якіх‑н. сцверджанняў, здагадак і пад.). Крушынскі стараўся рознымі спосабамі зняпраўдзіць гэтыя чуткі. Бядуля. Адбылося ў жыцці нешта такое, што ўсё з’іначыла і зняпраўдзіла. Чорны.
знясі́ленасць, ‑і, ж.
Стан знясіленага. [Крысціна] засаромелася сваёй знясіленасці, свайго паношанага плацця. Васілевіч.
знясі́ленне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. знясіліць.
2. Стан крайняй стомленасці, поўнай страты сіл. Я падаў ад знясілення. Лужанін.
знясі́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад знясіліць.
2. у знач. прым. Крайне стомлены, абяссілены. Знясілены арганізм. □ Ціха, асцярожна ехаў грузавік — як стомлены, знясілены конь. Пестрак. // Які сведчыць аб знясіленні; худы, слабы. Знясіленыя рукі. □ [Сотнікаў] сабраў у сабе ўсё, на што яшчэ здольна было яго знясіленае цела, і, памагаючы сабе вінтоўкай, з натугай пераступаў нагамі. Быкаў.
знясі́лець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць бяссільным; аслабець, знемагчы. [Партызан] знясілеў дарэшты, патроны выстраляў, але аўтамата не кінуў. Карпюк. Сем дзён і сем начэй поўз салдат лесам, знясілеў ушчэнт і супакоіўся сярод росных траў і вільготных імхоў. Мікуліч.
знясі́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
Страціць сілы, зрабіцца слабым, бяссільным. Знясіліцца ад цяжкай работы. □ [Васіль] адужваў кволасць, адужваў сябе, касіў, пакуль не знясіліўся дарэшты. Мележ.
знясі́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
Пазбавіць сілы, зрабіць бяссільным; аслабіць. З кожным днём адчуваў [Сцяпан] сябе горш і горш. Нарэшце хвароба канчаткова знясіліла яго. Гроднеў. Відаць было, што крыві з раны выцекла шмат, і гэта знясіліла Антося. Чарнышэвіч.
знясі́льванне, ‑я, н.
Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. знясільваць — знясіліць.
знясі́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да знясіліцца.
2. Зал. да знясільваць.